Grotiusgebouw Radboud Universiteit Nijmegen

De Universiteit van Nijmegen heeft hoog ingezet met het project voor de nieuwe Faculteit der Rechtsgeleerdheid, waarin een aantal versnipperde locaties bijeen is gebracht. Een Law School Campus a la Harvard was wat men voor ogen had: een pand met allure, dat uitnodigt tot studeren, en waar studenten en docenten elkaar kunnen ontmoeten. Met hun ontwerp voor het Grotiusgebouw heeft Benthem Crouwel Architects die verwachtingen waar gemaakt. Het hagelwitte paviljoen, verstild in het groen gelegen, weet te imponeren. ‘Chique, elegant, prachtig gemaakt’, luidt de eerste reactie bij het zien van het gebouw. Het beschikbare budget is hier goed besteed, aan natuursteen, leer, hout en glas. Klassieke, tijdloze materialen, die bovendien zeer zorgvuldig vormgegeven zijn, wat het energiezuinige gebouw volgens de jury ook duurzaam maakt. Het Grotiusgebouw is een ‘mooi maatpak’, waarin collegezalen, studieplekken, kantoren en de bibliotheek op heldere wijze georganiseerd zijn rond een centrale hal. De ontwerpers hebben de sfeer van de rechtenstudie goed weten te vangen; de faculteit voelt als ‘een stukje Zuidas in Nijmegen’. Over het functioneren van het gebouw verschillen de meningen. Daar waar het ene juylid de ruimte als uplifting ervaart, vindt een ander het vele glas en steen nogal hard en kil. De rust in het atrium wordt een kwaliteit genoemd, anderen vinden dat het gebouw levendigheid mist. Lof is er vooral voor de consistentie waarmee de architecten het concept hebben uitgewerkt, tot in het kleinste detail. Het Grotiusgebouw kent volgens de jury een afwerkingsniveau dat ‘ongekend hoog is voor een onderwijsgebouw’.

Eén van de kernpunten in het Programma van Eisen van de Radboud Universiteit was de wens om een gebouw te realiseren dat ontmoeting, contact en samenwerking zou stimuleren. Een gebouw dat studenten motiveert om niet na hun college gelijk naar huis te vertrekken, maar om langer op de campus te verblijven, zodat ze meer deel gaan uitmaken van de academische gemeenschap. Dit past in het zogenaamde ‘Campus Law School’- concept, een nieuw studielandschap waarin intensivering van het onderwijs, meer contacturen voor de studenten, verbetering van de facilitaire voorzieningen, en een campus met hoge verblijfskwaliteit centraal staan. Opdrachtgever: Radboud Universiteit Nijmegen Om dit te realiseren is er een gebouw bedacht dat open en uitnodigend is, en een centrale plek inneemt op het nog verder te ontwikkelen campus terrein. Wie het gebouw binnenkomt ziet meteen de grote cascadetrap die alle verdiepingen met elkaar verbindt: in een lichte, open ruimte ontmoeten alle bezoekersstromen elkaar. Een andere faciliteit die studenten uitnodigt om het gebouw als verblijfs- en studieplek te beschouwen is de klassieke bibliotheek, die zich over drie verdiepingen uitstrekt en waar kennis gevonden en gedeeld kan worden. Hier kunnen studenten in rust of in groepjes studeren en elkaar ontmoeten. Ook voor de medewerkers zijn de werkplekken zo comfortabel en aangenaam mogelijk gemaakt. Op de kantoorverdiepingen is door het vele glas een schitterend uitzicht op de groene omgeving, terwijl de uitkragende luifels hier het zicht op het (mogelijk onrustige) voorplein beperken. De overstekken weren direct en verblindend zonlicht, maar reflecte-ren wel daglicht tot diep in het gebouw. Er is hier rekening gehouden met de behoefte aan veel verschillende werkplekconcepten: er kan in groepen worden samengewerkt en overlegd, en er zijn stilteruimtes waar geconcentreerd gewerkt kan worden aan bijvoorbeeld wetenschappelijk onderzoek. Het Grotiusgebouw is een gamma-generiek, multifunctioneel gebouw. De collegezaal, met 500 zitplaatsen nu de grootste van de Radboud campus, zal ook door andere faculteiten gebruikt gaan worden. Ook deze (niet rechten-) studenten moeten zich in het gebouw op hun gemak voelen. Ruime parkeermogelijkheden, een restaurant, koffie-corner, een hal en een buitenruimte waar het aangenaam verblijven is, dragen hier allemaal aan bij. Het Grotiusgebouw biedt het voor de studenten en medewerkers een comfortabele leer- en werkomgeving, waar zij met plezier verblijven.

Midden in het parkachtige landschap van de Radboud Universiteit Nijmegen ligt het nieuwe gebouw van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid: het Grotiusgebouw. Het compacte, vrijstaande volume met zijn alzijdige oriëntatie past perfect in deze groene campus. Het horizontaal gelede gebouw heeft een kleine footprint: het bestaat uit vijf bouwlagen, maar lijkt slechts uit drie lagen te bestaan doordat de onderste laag (waarin de parkeergarage en fietsenstalling zijn opgenomen)de grond in ‘zakt’, en de bovenste laag is uitgevoerd als een terugliggende penthouse-verdieping op het dak. Via de hoofdentree komt men in het centrale, lichte atrium. De belangrijkste functies (bibliotheek, collegezaal voor 500 studenten, en het restaurant) zijn, verdeeld over meerdere bouwlagen, rondom dit atrium gegroepeerd. Centraal en prominent aanwezig is de waterval van brede trappen, die alle verdiepingen met elkaar verbindt. De verschillende afdelingen van het gebouw zijn aan weerszijden van het atrium duidelijk herkenbaar, zoals de bibliotheek die zich over drie lagen uitstrekt en door de rijen boekenkasten opvallend in het oog springt. Het restaurant op de begane grond en de eerste verdieping heeft een ruim terras dat overloopt in het terras van de bibliotheek. De studieruimtes (eenpersoonskamers en gemeenschappelijke ruimtes) zijn door het gehele gebouw verspreid. De kantoren bevinden zich voornamelijk in de twee bovenste lagen van het gebouw, en bieden een prachtig uitzicht over de groene campus. Ruime daglichttoetreding, transparantie, verbinding en gelijkwaardigheid tussen de verschillende gebruikersgroepen zijn door het hele gebouw heen belangrijke kwaliteiten. De rondom uitkragende luifels van glanzend wit kunststof composiet zijn beeldbepalend voor het gebouw. De horizontale lijnen van de luifels contrasteren mooi met de verticale lijnen van de bomen in de omringende natuur, en geven – samen met het vele glas waarin de groene omgeving weerspiegeld wordt – het Grotiusgebouw een open en toegankelijk karakter. In het interieur zijn natuurlijke materialen gebruikt – duurzaam, recyclebaar en onder-houdsvriendelijk. Hout, toegepast in vloeren, wanden, kasten en gevelstijlen, geeft een warme sfeer. De vloer in het druk bezochte atrium is van natuursteen. Meubilair en inno-vatieve verlichtingselementen zorgen voor kleuraccenten. Het paviljoen in het groene landschap heeft een voorname uitstraling en een duidelijk gezicht, passend bij een Faculteit der Rechtsgeleerdheid.