DOMUSDELA

Bij de transformatie van Mariënhage in DOMUSDELA is een hoofdrol weggelegd voor de nieuwbouw, die aan de bestaande bebouwing is toegevoegd. De nieuwbouw vormt een logistieke ‘knoop’ die de historische delen van het kloostercomplex met elkaar verbindt. Hiermee wordt tegelijkertijd een nieuwe stedenbouwkundige verbinding gecreëerd. De knoop voegt drie publieke entrees aan het complex toe, waarmee aansluiting op het stedelijk weefsel ontstaat. Het gesloten karakter van klooster Mariënhage is daardoor veranderd in een open stedenbouwkundige relatie met de stad. Die relatie sluit naadloos aan bij de functiewijziging. Het private karakter van het kloostercomplex heeft plaatsgemaakt voor een openbare functie. DOMUSDELA bevat twee ceremoniehuizen, een hotel en een brasserie, alle drie functies die bezoekers aantrekken. Dankzij de diverse programmering van de ceremonieruimten is het besloten kloostercomplex getransformeerd in een publiek podium. Een multifunctioneel centrum voor concerten, congressen, lezingen, culturele manifestaties, rouw- en trouwplechtigheden, vieringen en evenementen. Daardoor is een geheel nieuwe ontmoetingsplek voor de inwoners van Eindhoven ontstaan, waar burgers op uiteenlopende manieren met elkaar in contact komen.De architectonische transformatie van Mariënhage in DOMUSDELA staat helemaal in dienst van de facilitering van ontmoeting, samenkomst en ‘community building’. DOMUSDELA is nu onderdeel van nieuwe doorgaande routes in de stad. De logistieke ‘knoop’ is echter meer dan een passage, waar mensen elkaar terloops ontmoeten. Het is tevens een verblijfsruimte, die multifunctioneel wordt gebruikt. Zo geeft DOMUSDELA ruimte aan sociale verbinding, op diverse gebieden en op meerdere manieren. Daarmee ontstaat er hier, op het kruispunt van heden en verleden, een geheel nieuwe dynamiek in de stad, waardoor Eindhoven een belangrijke stedelijke hotspot rijker is. De website van DOMUSDELA verwoordt op treffende wijze hoezeer de nieuwe rol van Mariënhage aansluit op het verleden: DOMUSDELA is de plek waar immens geluk en intens verdriet naast elkaar bestaan. Precies zoals in ons dagelijks leven. Klooster Mariënhage vormt het decor voor betekenisvolle ontmoetingen. Van oudsher ademt dit complex gastvrijheid. Eeuwenlang ontvingen de Augustijnen hun bezoekers steevast met de woorden: ‘Welkom, fijn dat je er bent!’ Dat is de traditie waar DOMUSDELA nu op voortbouwt.

De transformatie van Mariënhage is in gang gezet met de verkoop van het kloostercomplex aan Dela, die het plan had om een ceremoniehuis in het rijksmonument te vestigen. Nadat in 2017 de laatste augustijnen waren verhuisd, is een begin met de herbestemming gemaakt. Onderdeel daarvan was de conservering en verduurzaming van de Paterskerk, het Augustijns Instituut, het gymnasium en de kapel Augustinianum. Naast de restauratie en renovatie van deze historische bouwdelen is er nieuwbouw aan de bebouwing toegevoegd. De nieuwbouw verbindt de bestaande delen met elkaar en deze ‘knoop’ verbindt DOMUSDELA met de buitenwereld en vice versa, middels 3 nieuwe entrees. Het idee daarbij is dat bezoekers via de nieuwbouw het bestaande gedeelte betreden, want daarmee wordt het eigentijdse karakter van de transformatie benadrukt. Dit komt ook tot uiting in de materialisering van de nieuwbouw. Deze is uitgevoerd in glas en aluminium, waarmee de helderheid van de ingreep en de transparante aard wordt benadrukt. Het nieuwe volume is zodanig vormgegeven dat het zicht vanuit de nieuwbouw op het historische gedeelte steeds wordt ingekaderd door vensters. Zo ontstaat een enscenering van het oude door het nieuwe. Door de kaders van het heden kijk je naar het verleden.De nieuwbouw vormt met zijn serene volume een contrast met de oudbouw, die juist wordt gekenmerkt door meerstemmigheid en veelkleurigheid. De afwijkende materialisering van de knoop benadrukt het verschil tussen bestaand en nieuw. Daarmee wordt de rol van de nieuwbouw in het historische ensemble verhelderd. Bovendien maakt het de logistieke functie van de knoop duidelijk afleesbaar.De focus in het ontwerp lag op het behoud en de versterking van de kwaliteiten van de bestaande bebouwing. Deze bleken goed aan te sluiten op de functionele eisen van het nieuwe programma: een ceremoniehuis, een hotel en horeca . Waar nodig zijn aanpassingen doorgevoerd, o.a. op het gebied van het kerkinterieur. Nu er in de kerk geen officiële diensten meer worden gehouden is deze getransformeerd in een profane ruimte, die nu voor meerdere doeleinden kan worden gebruikt. Daarnaast zijn er enkele bouwkundige ingrepen uitgevoerd. Zo zijn de biechtstoelen in de wand veranderd in vensters, waardoor de ruimte van licht wordt voorzien. Van buitenaf kun je nu door het gebouw heen kijken. Op deze wijze is het introverte karakter van de kerk getransformeerd in een meer open, transparante ruimte, die op de buitenwereld is georiënteerd.