Station Assen

Het ontworpen gebouw draagt bij aan het versterken van de identiteit van zijn wijdere omgeving (stad, wijk of dorp). Het biedt iconische waarde aan haar omgeving en versterkt de identiteit. Uitnodigend, herkenbaar, toegankelijk. Dat waren de kernwoorden uit de briefing voor het ontwerp van het nieuwe station. Het oude station, maar ook de fietstunnel en de omliggende openbare ruimte, voldeden niet meer. Assen had vanaf het spoor gezien een lelijke voordeur, maar een prachtige woonkamer. Het nieuwe station vormt een iconisch entree naar deze woonkamer, met daar als inrichting de Assense architectuur, cultuur, werkgelegenheid, sport, onderwijs, commercie en alles waar Assen trots op is. Station Assen belichaamt gastvrijheid in de vorm van architectuur: een plek waar je graag mensen ontvangt. Assen is een ambitieuze gemeente die hard aan zichzelf werkt. Het belang van de stad op de ‘Koningsas’ tussen Groningen en Assen neemt toe, maar ook de positie in het netwerk richting Zwolle wordt belangrijker. Om deze nieuwe positie ten volle te kunnen benutten is een goede verankering in het Noord-Nederlandse stedelijke vervoersnet essentieel. Het nieuwe station speelt hierin een cruciale rol. Op deze plek komen veel verschillende vervoersmodaliteiten bij elkaar. Inwoners, forensen en recreanten, allen arriveren hier, midden in de stad. Het spoor en het stationsgebied vormden een barrière in de stad, wij gebruikte de kans om met het nieuwe ontwerp de stad weer met elkaar te verbinden met een eenvoudig maar groots gebaar. Deze grote driehoek strekt zich uit over het spoor en creëert hiermee, naast een duidelijke verbinding, ook een prachtig gebaar bij de entree van de stad. Zowel vanuit de trein als vanuit de overige mobiliteitsvormen. Het dak wordt ervaren als een sculptuur met Assense kwaliteiten: goed gemaakt, duurzaam en ambachtelijk. Het Overcingelpark, het centrum, het woongebied van Assen-Oost en het landschap van de Drentsche Aa liggen allemaal op korte afstand van het stationsgebied en zijn vanuit de trein te zien. Het nieuwe ontwerp verbindt al deze verschillende Assense kwaliteiten en maakt ze vanuit het station beleefbaar. Zo is dit de plek geworden waar de identiteitsbepalende milieus van de stad te vinden zijn en onderling worden verbonden.

Station Assen was oorspronkelijk een doorreisstation waarbij de stad voor de reiziger niet zichtbaar was. De gemeente Assen vroeg dan ook om een transparant en uitnodigend station op regionaal niveau, dat tegelijkertijd de barrière van de sporen op wijkniveau zou opheffen. Het nieuwe station is ontworpen als een alzijdig en verbindend, transparant en duurzaam gebouw, dat van alle kanten even uitnodigend is. De indrukwekkende driehoekige geometrie van het dak geeft het gebouw een sterke identiteit, organiseert het programma en legt tevens de verbinding met de stedelijke context. Op verschillende manieren is op maaiveldniveau ruimte gecreëerd. Door het doorgaande autoverkeer en de fietsenstalling ondergronds te organiseren is in het gebied meer ruimte voor voetgangers ontstaan. De hoofdroute richting het centrum, de zogeheten rode loper, heeft een voetgangersvriendelijk karakter gekregen met voldoende trottoirruimte, kwalitatief hoogwaardige groene inrichting en minimaliseert de impact van auto’s. Het Stationsplein is bewust compacter gemaakt door groen toe te voegen en te omkaderen met bomen. Hierdoor krijgt het de wenselijke menselijke schaal. Het driehoekige dak van 3.000 m² is volledig gemaakt van CLT-hout. Dat is een primeur: het is voor het eerst in Nederland dat er een treinsporenkap is gerealiseerd in hout. Het team van ontwerpers nam hiermee zijn verantwoordelijkheid op het gebied van duurzaamheid. De keuze voor natuurlijk bouwmaterialen sloot daarnaast goed aan bij het groene karakter van de stad Assen en haar omgeving. Licht vervult in twee richtingen een hoofdrol in het ontwerp, zowel horizontaal als verticaal. Onder het dak was transparantie noodzakelijk, zodat lange zichtlijnen zouden ontstaan, dwars door het station heen. Vandaar de slanke draagconstructie, de bescheiden paviljoens onder het dak en het verdiepte fietsparkeren. Ook was het zaak om de stationsruimte onder het dak tot een aangename verblijfsplek te maken en te voorkomen dat de voetgangerstunnel een donkere gang zou worden. Het vele glas in het dak, in combinatie met de houten constructie, zorgt voor een weldadige lichtinval en een prachtig dynamisch lijnenspel. Met een verbindend architectonisch gebaar van hout combineert Station Assen een grootse en uitnodigende entree met een optimaal multimodaal knooppunt dat de stad met de regio verbindt, een inspirerend, warm en bijzonder gebouw, dat in Assen een herkenningspunt is waar alle reizigers en medewerkers zich welkom voelen.