Leefbaarheid & Sociale Cohesie
MIX architectuurRivierduinen
Op de plek van de oude fabriek vind je nu de duurzame, open en groene woonbuurt Rivierduinen met 59 houten woningen: 39 appartementen en 20 grondgebonden woningen. Hart van de buurt is de herstelde rivierduin, met gemeenschappelijke ruimte, moestuin en plantenkas. Noaberschap krijgt vorm in collectiviteit, initiatief, betrokkenheid en samenwerking.
Fotografie
Reinier Ubels (MIX architectuur)
Toelichting categorie
In de herontwikkelingsvisie voor het terrein van de voormalige buizenfabriek in Silvolde omschreef de ontwikkelaar verschillende uitgangspunten voor het te realiseren project. Een van die punten was: “Modern noaberschap stimuleren door onder meer een centrale hal, moestuin en kas in het plan opnemen waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten en helpen.”
Collectiviteit en noaberschap
Van de zestien voormalige fabriekshallen is er één blijven staan om te dienen als gemeenschappelijke ruimte voor de bewoners van Rivierduinen. Hal 11 is ontmoetingsruimte, atelier en werkplaats en wordt al actief gebruikt door de bewoners. In Rivierduinen worden machines en gereedschappen gedeeld en er wordt gezamenlijk gewerkt in de openbare ruimte, de moestuin en de groentekas. Deze buurtfuncties zijn belangrijk onderdeel van het plan en zorgen voor sociale verbondenheid, samenwerking en betrokkenheid. Het is een eigentijdse invulling van Achterhoeks noaberschap.
De genoemde verbinding tussen bewoners onderling is in dit project nadrukkelijk gecombineerd met verbinding met het landschap. Iedere woning heeft een beperkte eigen buitenruimte. Hierdoor is er extra ruimte voor de collectieve tuin met verschillende functies. Onmiskenbaar van toegevoegde waarde. De architectuur versterkt de connectie met het landschap. De keuze voor een landschappelijke stedenbouwkundige setting in plaats van traditionele verkaveling geeft daarbij extra kwaliteit aan de openbare ruimte zonder ten koste te gaan van woningaantallen.
Betaalbaar wonen
Een ander belangrijk uitgangspunt voor de woonbuurt was betaalbaarheid voor met name jonge woningzoekenden. Door het slim combineren van techniek en ontwerp en bewust te kiezen waar de accenten liggen is er ook voor deze betaalbare categorie kwaliteit gerealiseerd. Verder vind je in Rivierduinen een mix van verschillende toekomstbestendige woningtypologieën, zodat verschillende leeftijdsgroepen hier kunnen samenwonen.
Tijdens de officiële opening in september 2023 zei minister De Jonge: “Dit mooie project hier in Silvolde is echt een voorbeeldproject voor de rest van Nederland. Het is een voorbeeld qua snelheid, qua duurzaamheid, qua circulariteit van het materiaalgebruik, qua natuurinclusiviteit, qua gemeenschapszin. Je kunt zeggen: het omzien naar de natuur en het omzien naar elkaar gaan echt hand in hand in dit project.”
Toelichting ontwerp
In Silvolde maakten fabrieksgebouwen op een besloten terrein ruimte voor de duurzame, open en groene woonbuurt Rivierduinen. Het plan dankt zijn naam aan de herintroductie van een deel van de oude rivierduin – kenmerkend voor de omgeving rond de Oude IJssel. In Rivierduinen staan 59 grotendeels houten, betaalbare woningen: 39 appartementen en 20 grondgebonden woningen. Hart van de buurt is de herstelde rivierduin, met de gemeenschappelijke ruimte Hal 11, de moestuin en plantenkas. Achterhoeks naoberschap krijgt vorm in collectiviteit, initiatief, betrokkenheid en samenwerking.
Maximaal genieten van het landschap
De nieuwe rivierduin en de architectuur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De bewoners van Rivierduinen wonen straks niet áán maar ín de duinen. Naast de collectieve tuin omvat het plan voor iedere woning een eigen, overdekte buitenkamer. De met hout omzoomde balkons en veranda’s bieden privacy en verbinden de woningen met het landschap dat losjes tussen de bebouwing spoelt. Grote vensters zorgen voor veel licht en onbelemmerd uitzicht. Zo kunnen de bewoners het landschap tot in hun woning ervaren.
Circulair en innovatief bouwen
De woningen zijn opgebouwd uit geprefabriceerde modules. Dit zorgt voor een kortere bouwperiode op locatie en is minder belastend voor de omgeving (mens en natuur). Ook is hergebruik van de modules of losse onderdelen ervan in de toekomst mogelijk. De gevels zijn van thermisch behandeld, voorvergrijsd hout dat geen onderhoud nodig heeft. Doordat hout relatief licht van gewicht is, kon de fundering van hergebruikt beton van de oude fabriek minder zwaar worden uitgevoerd.
Klimaatadaptief en natuurinclusief
De herintroductie van de rivierduin verrijkt de (bio)diversiteit in Rivierduinen en geeft nuances in het landschap. Voor de inrichting van het nieuwe gebied zijn plant- en boomsoorten toegepast die bij de rivierduin passen. De inheemse beplanting groeit goed op zandgrond en trekt insecten aan die weer aantrekkelijk zijn voor vogels, vleermuizen en kleine zoogdieren. Het beplantingsplan sluit naadloos aan bij de woonomgeving, natuur en architectuur.
In het glooiende landschap van de rivierduin is voldoende plek om hemelwater te bufferen en te laten infiltreren. Groendaken boven de terrassen houden water vast en zorgen voor verkoeling. Zoveel mogelijk bestaande bomen blijven gespaard. Extra bomen en beperking van de hoeveelheid verharding bieden schaduwrijke plekken en voorkomen hittestress.