Stimulerende Omgevingen
Lichtstad Architecten BV BNACirculaire sporthal Bredius
Circulaire sporthal Bredius is de nieuwe thuisbasis van SC Muiden. Het ensemble van de sporthal, het sportpark en de strook langs de Trekvaart vormen de landschappelijke entree van Muiden en de Krijgsman. Sporthal Bredius bestaat uit een hoog volume en een luifel met kolomstructuur wat expressie geeft in gebruik, sportbeleving en functionaliteit
Fotografie
Bas Gijselhart
Toelichting categorie
Circulair ontwerpen - Circulair betekent in de markt vooral lineair verlengen. Dat wil zeggen dat fabrikanten wel demontage-voorzieningen toevoegen aan hun product, maar het product zelf blijft in zijn samenstelling onveranderd. Bij Sporthal Bredius keken wij anders naar circulair, namelijk vanuit de visie om de oorspronkelijke kwaliteiten van de grondstoffen of het materiaal voor de toekomst te behouden en niet alleen maar afval te voorkomen. Demontage-voorzieningen geven deze garantie niet; producten degraderen nu eenmaal in de tijd en aan het einde van de cycli is dan uiteindelijk nog steeds sprake van afval. Het circulaire ontwerptraject vergde veel pionierswerk dat van meet af aan integraal, dus ook esthetisch, is meegenomen in het ontwerpproces. Voor Sporthal Bredius zijn we tot de volgende belangrijke kernpunten gekomen:
Ten eerste is het sportgebouw, opzettelijk demontabel en herplaatsbaar ontworpen. Hierdoor kunnen producten en materialen worden ontkoppeld en hergebruikt als product, of waar dit niet kan of wenselijk is als grondstof voor geheel nieuwe producten.
Een opvallend voorbeeld hiervan is de bijna geheel stekerbare elektra-installatie met prefab kabels met connectoren. Na gebruik, of bij een aanpassing, worden kabels los geklikt en elders weer in elkaar geklikt. Geen afval maar functioneel, economisch en vooral circulair waarde behoud. Het leidingwerk onder de begane grondvloer is losmaakbaar bevestigd aan de onderzijde van de vloer en afgestemd op het grid van de kanaalplaatvloer (zonder kruipruimte). Onderling zijn de leidingen losmaakbaar aan elkaar bevestigd met rubber manchet moffen en middels een vulkaniserende tape, zonder gebruik te hoeven maken van een fixatie middel (lijm).
Ten tweede is bij de materiaalkeuze prioriteit gegeven aan het inzetten van gezonde, niet toxische materialen die na gebruik en na alle vormen van hergebruik, hoogwaardig downcyclebaar zijn en waarbij een goede betrouwbare herkomst in acht is genomen. Inherent hieraan is het bouwen met pure, homogene producten.
Tot slot is de kunst van het weglaten een belangrijk speerpunt in het circulaire ontwerp van Sporthal Bredius. Het weglaten van afwerkingen die geen functioneel doel dienen verlaagt de kans dat deze producten in de toekomst toch onverhoopt tot afval leiden. Het resultaat is een beeld dat uitdrukking en identiteit geeft aan circulariteit. De sporthal heeft een interactief materialen paspoort, door bezoekers te informeren krijgt circulariteit gezicht.
Toelichting ontwerp
Uitdaging - Circulair ontwerp van een sportaccommodatie met een wedstrijdruimte op de eerste verdieping
Entree van Muiden en Krijgsman - Circulaire sporthal Bredius is de nieuwe thuisbasis van SC Muiden. Het ensemble van de sporthal, het sportpark en de strook langs de Trekvaart vormen de landschappelijke entree van Muiden en de Krijgsman. Sporthal Bredius bestaat uit een hoog volume en een luifel met kolomstructuur. Hierdoor geeft de sporthal expressie op de verschillende schaalniveaus in gebruik, sportbeleving en functionaliteit.
Luifel als functionele eye-catcher - De luifel is naast de stedenbouwkundige en architectonische relevantie ook functioneel in gebruik. De luifel geeft beschutting tegen de zon aan de onderliggende functies wetende de ontmoetingsruimte, de vergaderruimten, de wedstrijdruimte van de sporthal en de docenten- & beheerdersruimte. Daarnaast geeft de luifel beschutting op het terras tegen de regen zodat je droog kan staan en rondom zicht hebt op de verschillende buitensportvelden voor voetbal en hockey. De accommodatie is gelegen tussen alle sportvelden in het hart van het park, wat een optimale sportbeleving mogelijk maakt.
Maximale sportbeleving - De sporthal is georganiseerd om binnen- en buitensporters van dienst te zijn. Op de begane grond borgt een heldere demarcatie dat de gebruikers van de indoorhal en van het buitensporten voor hockey- & voetbalvelden intuïtief hun weg vinden. De eis van opdrachtgever was een wedstrijdruimte op de verdieping waardoor de connectie met de ontmoetingsruimte en buitensport verloren dreigde te gaan. In het ontwerp is die connectie herstelt door grote inpandige vensters op te nemen die de sportzaal over de volledige lengte met kijklijnen verbindt met ontmoetingsruimte, terras en buitensport. De verhoogde luifel maakt een maximale sportbeleving mogelijk tussen alle sportvelden voor binnen- en buitensporten. Er ontstaat een aantrekkelijke tussenruimte voor zowel ontmoeting als het beleven van sport.