Identiteit & Icoonwaarde
diederendirrix b.v.

Het Stads Huis

Het Stads Huis te Almelo is het laatste ontwerp van J.J.P. Oud en was ruim 30 het belangrijkste publieke gebouw van de stad. Na lange leegstand en een verhit debat over sloop of behoud, transformeerden BPD en diederendirrix het kantoorgebouw naar een duurzame, levendige wooncommunity mét behoud van de iconische kwaliteit van het originele ontwerp.
Fotografie
Bart van Hoek

Toelichting categorie

Bij de voorgenomen sloop stuitte de gemeente Almelo op veel verzet van de stad en diverse erfgoedverenigingen. Het gebouw had geen monumentenstatus en voldeed niet meer aan de eisen maar zou met de juiste aanpak een fantastische nieuwe toekomst tegemoet moeten gaan. Deze transformatie is een volledige herontwikkeling gestoeld op de principes van het originele ontwerp. Het ontwerpteam maakte dankbaar gebruik van het bouwarchief dat de erven Oud ter beschikking stelde. De omgang met de iconische architectuur vindt men in oa. de volgende ingrepen: Het kantoorgedeelte had een vliesgevel als representatie van het streven een open verstandhouding tussen ambtenaar en burgerij. De schetsen van Oud tonen een abstract grid van zwarte kaders met ranke puien. De nieuwe gevel is een zwarte vliesgevel gevuld met grote vensters, (franse) balkons en loggia’s. De verkaveling verschilt per bouwlaag zodat random geplaatste buitenruimten het abstracte gevelbeeld bekrachtigen. Op doorlopende glazen borstweringen is voor de privacy een zeefdruk aangebracht - een bewerking van het logo van de gemeente. De verlopende transparantie leest als een kantwerk en verwijst naar de verleden van de textielindustrie op de locatie. In het driehoekige volume van de raadzaal zijn de bandramen tot vloerniveau uitgezaagd. Daarmee worden de appartementen voorzien van daglicht en een loggia. Een blauw lamellenhek geeft uitzicht vanuit de woning terwijl de geslotenheid van het oorspronkelijke volume vanuit de straat intact blijft. Het glazen tussenlid tussen raadzaal en hoogbouw is nauwkeurig gerestaureerd. De centrale ontvangsthal die Oud ooit bedacht voor de begane grond is nooit gerealiseerd. Juist op die plek heeft het woongebouw een nieuwe, integraal toegankelijke hoofdentree. Aan de entree grenst een ruime ontvangsthal waar een nieuwe ruimtelijke vide de verspringende corridors toont. De natuurstenen trappenhuizen met blauwe steenstrips en ronde armaturen zijn nauwkeurig gerestaureerd. Oude elementen zijn hergebruikt zoals metalen plafonds als akoestische wandbekleding in de vide. Het nieuwe interieur is kleurrijk in zachte tinten. Overal is gestreefd naar het raffinement van het originele ontwerp, zoals de balustrades aan de vides, de puien bij de entrees en trappen en het kleurrijke vloertegelwerk van de begane grond en verdieping. Het is een woongebouw met een optimistische, kleurrijke, levendige architectuur met fraaie detaillering in lijn met Ouds ‘poetisch-functionalistische’ ontwerp.

Toelichting ontwerp

Oud ontwierp het stadhuis ooit voor een andere plek in de stad. Na lange discussies is het in vrijwel onaangepaste vorm gebouwd op het terrein van de toenmalige textielfabriek Palthe. In de loop der jaren zijn de omliggende straten en bebouwingen anders aangelegd dan beoogd. Het gebouw stond daardoor altijd wat verloren in haar omgeving, met de vreemde oriëntatie van het stadsbalkon als belangrijkste herinnering. Deze transformatie repareert de aanhechting van het gebouw aan de stad. De nieuwe hoofdentree sluit aan op de routes vanuit de centrum, waar ook het parkeren en de toegang van de nieuwe fietsenkelder zijn georganiseerd. De oude vijvers zijn teruggebracht als groene plantvakken die de private tuinen van de stadswoningen afschermen van het openbaar gebied. Aan de noord- en oostzijde landt het gebouw in een nieuwe, openbare stadstuin met wandelpaden tussen weelderige beplantingen. BPD stuurde aan op een divers woonmilieu voor verschillende doelgroepen. Een gevarieerd woningaanbod was hiervoor een vereiste. Door de corridors in de plattegrond per verdieping te verspringen, ontstaan appartementen van verschillende afmetingen; studio’s, 2- tot 4-kamerappartementen met of zonder balkon of loggia. De diepere begane grond geeft aanleiding tot verandawoningen en stadswoningen over 2 lagen en met een directe verbinding naar het groene maaiveld. Het volume van de raadzaal leidt tot bijzondere, driehoekige appartementen waaronder twee maisonettes met een spectaculaire vide en een groen dakterras. Op de bovenste laag zijn 4 penthouses gemaakt met een spectaculair uitzicht over de stad. Daarnaast is er gemeenschappelijk programma: op het dak van de voormalige raadzaal is een terras aangelegd voor collectief gebruik. Er is een grote gedeelde huiskamer met keukenvoorziening waar bewoners een kunnen werken, vergaderen of een feestje kunnen geven. Er is zelfs een logeerkamer voor gasten. De transformatie van onze bestaande gebouwen is een belangrijke voorwaarden voor een duurzame leefomgeving. Dat is niet een enkel technische opgave. Een betekenisvolle architectuur zoekt aansluiting bij de verhalen van een gedeeld verleden, en laat ruimte voor nieuwe interpretaties in de toekomst. De nieuwe bewoners van het Stads Huis hebben de geschiedenis en bijzondere architectuur van hun nieuwe woonomgeving omarmd. Hun voorstel om een lokaal, handgemaakt aardewerk product – het Almeloos wiebertje - toe te passen als huisnummer is hiervan een prachtige illustratie.

Ja! Ik sluit mij aan bij de BNA omdat ik ...

  • Gebruik wil maken van gratis modelcontracten, online kennisbank en juridisch advies
  • Mezelf wil ontwikkelen en/of mijn bureau om te kunnen onderscheiden en het collectief voordeel te benutten
  • Mijn kennis en netwerk wil vergroten en gebruik wil maken van de belangenbehartiging voor de architectenbranche