Leefbaarheid & Sociale Cohesie
HVE Architecten B.V.

De Jaarsmahof

Op het terrein van de voormalige Jaarsma Haardenfabriek heeft HVE Architecten een bijna energieneutraal woningbouwproject ontworpen, op het snijvlak van renovatie, transformatie en nieuwbouw. De Jaarsmahof bevat 43 woningen in de sociale huursector, bestemd voor eenpersoonshuishoudens voor maatschappelijke beroepsgroepen (zorg, onderwijs, politie).
Fotografie
Bart Van Hoek

Toelichting categorie

Met de realisatie van de Jaarsmahof heeft een jarenlang leegstaand pand een nieuwe invulling gekregen. Met de nieuwe bestemming als woongebouw vormt de Jaarsmahof een passende toevoeging aan de dynamische stadswijk, die stamt uit het begin van de 20e eeuw. Deze binnenstedelijke verdichting biedt met zijn 43 appartementen een antwoord op de enorme vraag naar betaalbare woningen, terwijl het karakter en de geschiedenis van de plek voor de toekomst behouden blijft. In de oorspronkelijke situatie was er sprake van één representatieve voorgevel aan de Fahrenheitstraat en een gesloten achterzijde, die qua hoogte, openheid en levendigheid niet bijdroeg aan de gevelwand aan de Ampèrestraat. Aan deze zijde is in de nieuwe situatie ook een appartementenblok gesitueerd, met een eigen entree en eigen uitstraling, die aansluit bij deze straat. Een gesloten wand werd een gevel waarachter mensen wonen. Naast de entree aan de Ampèrestraat is de toegangspoort naar het binnenterrein teruggebracht, die refereert aan de expeditie van de fabriek. Bij binnenkomst of vertrek via de poort lopen de bewoners langs vier vitrines met historisch materiaal uit de tijd dat hier de Jaarsma Haarden en Kachelfabriek gevestigd was. De vitrines zijn onderdeel van een speciaal daarvoor ontworpen meubelelement in de poort, waar naast historisch beeldmateriaal van SHIE (Stichting Haags Industrieel Erfgoed) ook twee prachtige Jaarsma haarden te zien zijn. Deze kachels kunnen zowel vanuit de poort als vanuit de entreehal bewonderd worden. Op deze manier geven de vitrines meerwaarde aan de plek en inzicht in de historie van dit bijzondere stukje Den Haag. De bouwkundige structuur van de voormalige fabriekshal met zijn kenmerkende sheddaken zijn gestript van latere toevoegingen en vormen nu weer een beeldbepalend element in het project. De structuur vormt een overdekte collectieve ruimte in het centrum van het plan, direct naast de gemeenschappelijke buitenruimte. De ‘binnenplaats’ zal o.a. gebruikt worden als fietsenstalling. Daarnaast worden de bewoners door de Koninklijke Haagse Woningvereniging van 1854 actief betrokken bij nadere invulling van dit gebied. Het doel is samen een echte gemeenschap te creëren, waarbij het gebouw een faciliterende rol speelt; waar ontmoetingen kunnen plaatsvinden en waar de bewoners zich thuis voelen.

Toelichting ontwerp

Transformatie van industrieel erfgoed tot karakteristiek binnenstedelijk wonen voor sociale huur. Fahrenheitstraat Het monumentale pand aan de Fahrenheitstraat heeft van 1906 tot 1936 de Jaarsma Haardenfabriek gehuisvest. Na 1936 heeft het pand jarenlang dienst gedaan als Postkantoor, waarbij diverse aanpassingen aan het gebouw zijn gedaan. De monumentale voorgevel aan de Fahrenheitstraat is nu zoveel mogelijk teruggebracht naar de oorspronkelijke staat. Achter deze gevel zijn nieuwe appartementen gesitueerd, die ontsloten worden door een midden-corridor. Door de gekozen materialen, het natuurlijk licht van boven en de vides ontstaat een verrassende binnenstraat met een industrieel karakter. De openingen van de gerestaureerde gevel definiëren de beukmaten van de appartementen, waardoor elke woning aan de Fahrenheitstraat een unieke plattegrond heeft gekregen. De gevel heeft zijn oorspronkelijke ritmiek van gevelopeningen teruggekregen alsook de oorspronkelijke hoofdentree, die als zodanig weer gebruikt wordt. Naast de hoofdentree is tevens de voormalige showroom herbouwt en ingericht als woning. Binnenterrein Het binnenterrein wordt grotendeels ingenomen door de oude fabriekshal waar de haarden werden geproduceerd. De constructie van de hal met sheddaken is na ongeveer 90 jaar weer zichtbaar gemaakt. De hal, gelegen tussen de bebouwing aan de Fahrenheitstraat en de Ampèrestraat krijgt een nieuwe bestemming als gemeenschappelijke ruimte en fietsenstalling. Op de footprint van de oude fabriek is naast de hal nieuwbouw gerealiseerd van drie bouwlagen. Deze appartementen zijn gelegen aan de gemeenschappelijke tuin. Ampèrestraat Aan de Ampèrestraat is de éénlaagse bebouwing van het postkantoor gesloopt en vervangen door nieuwbouw van drie bouwlagen met een kap. Hierdoor is het gat in de gevelwand aan de Ampèrestraat aangeheeld. De poort vanaf de Ampèrestraat naar het binnenterrein heeft hetzelfde design gekregen als de voormalige poort van de fabriek. In de poort zijn vier vitrines opgenomen, die door middel van historisch beeldmateriaal en twee Jaarsma kachels de connectie met het verleden versterken. De architectuur van de nieuwe bebouwing heeft een robuust en industrieel karakter. De gevels zijn uitgevoerd in een bruin gesinterde steen en worden gedragen door een zichtbare stalen draagstructuur. De nieuwbouw vormt samen met de hal en de gerestaureerde gevel een nieuw ensemble, dat recht doet aan het industriële erfgoed en het hedendaagse wonen.

Ja! Ik sluit mij aan bij de BNA omdat ik ...

  • Gebruik wil maken van gratis modelcontracten, online kennisbank en juridisch advies
  • Mezelf wil ontwikkelen en/of mijn bureau om te kunnen onderscheiden en het collectief voordeel te benutten
  • Mijn kennis en netwerk wil vergroten en gebruik wil maken van de belangenbehartiging voor de architectenbranche