IJboulevard

IJboulevard illustreert de ambitie van VenhoevenCS om voor functionele opgaven op infra-knooppunten stimulerende ruimtes te ontwerpen die bijdragen aan de stedelijke cultuur. De fietsenstalling is semi-drijvend en biedt ruimte voor 4.000 fietsen aan de IJ-zijde van Amsterdam Centraal Station, die tegelijkertijd een aanvaarbescherming vormt voor het station, de Noord/Zuidlijn en de Michiel de Ruijtertunnel. Het straatbeeld van Amsterdam Centraal was in het verleden overheerst met willekeurig gestalde fietsen. IJboulevard lost dit probleem, evenals een tekort aan fietsparkeerplekken rondom het stationsgebied, op. De locatie en het ontwerp van de garage stimuleren de mobiliteit van reizigers in en rondom het drukste mobiliteitsknooppunt van Amsterdam en zijn volledig ingericht op de beweeglijnen van de reizigers. Fietsen kunnen er snel en efficiënt gestald worden, met als resultaat een snellere doorstroom van het fietsverkeer en kortere reis- en overstaptijden. Bovendien vormt het dak van de stalling een nieuwe boulevard langs het IJ. Hierdoor biedt IJboulevard ook een enorme upgrade en kwaliteitsimpuls voor de voetgangers rond Amsterdam CS. Op de drukste plek van Amsterdam, de overstapmachine voor alle denkbare vormen van vervoer, is immers 6.000 m2 aan leefruimte gerealiseerd. De boulevard en het houten dek op de aanvaarbescherming, met trappen die aflopen naar het water, bieden nu een wandelroute en zitplekken met weids zicht over het IJ. Ook onder de stalling stimuleert IJboulevard zijn omgeving. Het IJ kent een rijk waterleven vol inheemse en exotische soorten. Met de fietsenstalling hebben we een aantal maatregelen kunnen toepassen waarmee hun leefomgeving onder water is uitgebreid en verrijkt. Zo zijn er biohuts, gaaskooien gevuld met grote schelpen, als crèche voor jonge en kleine vissen. De betonwanden van de fietsenstalling zijn ruw afgewerkt, om het aanhechten van waterplanten en mosselen te bevorderen. Op de bodem van het IJ, onder de fietsenstalling, zijn buizen neergelegd. Deze vormen een kunstmatig rif: een schuilplek voor vissen en kreeften. Met het ontwerp van IJboulevard wordt de kwaliteit van de stationsomgeving van Amsterdam gestimuleerd: zowel bovengronds als onderwater.

IJboulevard is een bijzondere toevoeging voor Amsterdam Centraal. De stalling biedt voor reizigers een fijn contrast aan de drukte van het mobiliteitsknooppunt. Daarnaast is de stalling ook meteen geïntegreerd in de context van de stationsomgeving. Er is aansluiting gezocht bij de ‘vormentaal’ van de bestaande omgeving. Denk hierbij aan de ronde glaspuien van de IJhal op Amsterdam CS en de cockpits van het busplatform. Doordat de entrees naar de fietsenstalling met dezelfde donkergrijze natuursteen zijn afgewerkt als de boulevard, is de overgang geleidelijk en wordt het interieur het verlengstuk van de nieuwe openbare ruimte. In het ontwerp van IJboulevard staan de reizigers en de beheerder van de stalling centraal: de bewegingen van de fietsers en de voetgangers, evenals het zicht vanuit de beheerdersruimte, bepalen samen het ontwerp van de stalling. Haastige reizigers worden via luie trappen en een flauwe bocht naar de entreezone van de stalling geleid. Ruime trapgaten met grote glasoppervlakken zorgen beneden voor daglicht rond entrees en bieden vanaf de boulevard al zicht op de stalling. Eenmaal binnen wordt door de ruime opzet en duidelijke beweeglijnen de fietser begeleid naar een plek om de fiets te stallen. Fietsenstalling IJboulevard heeft een uniek uiterlijk met een eigen herkenbaar karakter. Het interieur bestaat uit vloeiende lijnen en zorgvuldig gedetailleerde ronde vormen. Houten wanden, subtiele verlichting en een rustig kleurpalet vergroten de overzichtelijkheid en de oriëntatie. De royale en kolomvrije opzet, de lange zichtlijnen en de centrale positie van de beheerder geven gebruikers op elk moment van de dag een veilig gevoel. Fietsenstalling IJboulevard is integraal ontworpen en toekomstbestendig, klimaatadaptief en natuurinclusief gerealiseerd. Het energieverbruik is er laag, het installatieconcept ‘low tech’ en de materialen zijn duurzaam en zo veel mogelijk recyclebaar. Tussen de palen die onder water de constructie fixeren faciliteren biohutten, hout, kokosmatten en poreus beton het waardevolle ecosysteem van het IJ.