Leefbaarheid & Sociale Cohesie
Hans Been Architecten BNA

Tuinhof Ameide

Op een voormalige schoollocatie is een groene en inclusieve woonhof gerealiseerd, waarin ontmoeting en landschappelijk wonen centraal staan. Woningen voor gezinnen, starters en ouderen zijn gegroepeerd rond een collectieve binnentuin met een buurtschuur en gedeelde moestuin. Circulair metselwerk en een esthetisch zonnedak kenmerken de architectuur.
Fotografie
Jelmer van der Veer

Toelichting categorie

“Stel je voor… een wooncollectief waar landschappelijk wonen en ontmoeting centraal staan; een autovrije woonhof waar jong en oud samenleeft – als goede buren. Fraaie, duurzame woningen met circulaire gevelstenen als legoblokjes en esthetische daken van geïntegreerde zonnepanelen, zij aan zij rond een groene binnentuin boordevol flora en fauna. Hier is ruimte voor dagelijkse praatjes, samen snoeien in de boomgaard, gezamenlijk tuinieren in de gedeelde moestuin en heerlijk spelen in de natuur.” - Dit was onze droom voor Tuinhof Ameide. “EEN STRAATJE ERBIJ” Nadat in Ameide het terrein van een basisschool vrij kwam, schreef de gemeente een prijsvraag uit voor de bouw van max. 22 woningen. Met het winnende plan ‘Tuinhof Ameide’ leverde Hans Been Architecten een plan dat als inspiratie kan dienen voor de woningbouwopgave waar veel dorpen in Nederland zich voor gesteld zien. GEMEENSCHAP Het hart van het plan wordt gevormd door een autovrije, landschappelijke ruimte die in collectiviteit is uitgegeven. Deze gezamenlijke tuin biedt ruimte voor ontmoeting en ontspanning. Er is ook een “buurtschuur” opgenomen waar buren hun gezamenlijke gereedschap kunnen bewaren. Een mee-ontworpen zitmeubel en twee picknicktafels bieden ruimte voor een theetje of buurtbarbecue. En in de gedeelde moestuin kunnen bewoners hun eigen groente verbouwen. Fruitbomen kunnen worden geoogst in de boomgaard. INBEDDING Veel aandacht is besteed aan een juiste inbedding in de bestaande wijk. Zo zijn voor- en achterkanten van de woningen strategisch gepositioneerd voor de meest optimale verkaveling. Zo veel mogelijk bomen op het terrein zijn behouden, waardoor een groene, natuurlijke buffer rond het plan wordt gevormd. Diverse wandelpaden vanuit de aangrenzende wijken bieden toegang tot de binnentuin, waardoor ook ontmoeting met omwonenden wordt gestimuleerd. Daar waar de privétuinen aan de openbare ruimte grenzen, zijn erfafscheidingen mee-ontworpen in de vorm van vlonders, tuinmuren, pergola’s en bankjes. SPEELNATUUR De binnentuin is een fijne leefomgeving voor mens en dier. Microreliëf in het landschap biedt niet alleen tijdelijke waterberging, maar ook een natuurlijke speelaanleiding voor kinderen. Zo kan de sociale functie die het schoolplein had in de buurt behouden blijven. De beplanting in de hof is door een landschapsarchitect afgestemd op de lokale flora en fauna. In de gevels zijn natuurinclusieve maatregelen meegenomen zoals geïntegreerde nestkasten, sedumdaken en klimdraden.

Toelichting ontwerp

HERKENBAAR MET EEN EIGEN KARAKTER Tuinhof Ameide voegt zich door de dorpse zadeldaken en herkenbare architectuurtaal gemakkelijk in haar omgeving. Tegelijk heeft de architectuur een afwijkende, eigenzinnige signatuur met eigentijdse materialen en details. Hierdoor neemt het plan – net als de voormalige school – een herkenbare en karakteristieke plek in de wijk in. Kenmerkend zijn de massiefhouten veranda’s met houten vlonders en sedumdaken, die een gelaagde overgang van de woning naar de buitenruimte realiseren. Zinken dakkapellen en houten gevelbekleiding contrasteren mooi met het zandkleurige metselwerk. Zichtlijnen, accenten en gevelopeningen in het plan zijn zorgvuldig gecomponeerd, met op iedere hoek een verrassend en speels beeld als gevolg. CIRCULAIRE MATERIALEN De gevels van de woningen zijn opgetrokken uit een droogstapelsysteem van circulaire bakstenen: de ClickBrick van Wienerberger. Zo is het in de toekomst mogelijk om de buitengevel te demonteren en te hergebruiken. Voor de bestrating in de binnentuin is gekozen voor de circulaire designtegel Cityscapes van Studio Wae, waarvan het geometrisch patroon is geïnspireerd op het werk van M.C. Escher. ZONNEDAK EN NUL-OP-DE-METER Alle woningdaken zijn uitgevoerd met een daksysteem dat volledig uit PV-panelen bestaat. Losse zonnepanelen bovenop een pannendak zijn hiermee verleden tijd; de dakvlakken vormen een strak geheel. Door de hoge energieopwekking van het dak, het toepassen van triple glas en een hoge kierdichting zijn alle woningen opgeleverd als nul-op-de-meter-woningen. KLIMAATADAPTIEF In het project zijn veel klimaatadaptieve maatregelen genomen. Zo wordt het overtollige regenwater opgevangen in wadi’s en sedumdaken. Ook zijn er mooie houten regentonnen meegeleverd bij de woningen. Het overtollige water wordt afgevoerd naar retentiekratten onder de halfverharde parkeerplaatsen. Zo wordt een maximale waterbergingscapaciteit gerealiseerd. Verkoeling tijdens warme zomers wordt gerealiseerd door de beplanting in de binnentuin, veranda’s met sedumdaken en gevelbegroeiing op verticale spandraden. NATUURINCLUSIEF Door de groene binnentuin met wadi’s, een houtwal, een moestuin en een boomgaard woon je midden in de natuur. Ook in de architectuur zijn volop natuurinclusieve maatregelen genomen, zoals de toepassing van sedumdaken, nestkasten en spandraden voor gevelbeplanting. Tuinhof Ameide is een natuurlijke woonomgeving waar natuur, duurzaamheid en ontmoeting hand in hand gaan.

Ja! Ik sluit mij aan bij de BNA omdat ik ...

  • Gebruik wil maken van gratis modelcontracten, online kennisbank en juridisch advies
  • Mezelf wil ontwikkelen en/of mijn bureau om te kunnen onderscheiden en het collectief voordeel te benutten
  • Mijn kennis en netwerk wil vergroten en gebruik wil maken van de belangenbehartiging voor de architectenbranche