Skip to main content

Reeks van ontwerpstudies

Al groeit de Nederlandse bevolking als geheel nog steeds, in de periode 2010-2025 krijgt het merendeel van de gemeenten te maken met een daling van het aantal inwoners. Hoe zien de demografische ontwikkelingen voor de komende jaren eruit, welke verschillen zijn er tussen regio’s en steden en welke ruimtelijke ontwerpopgaven resulteren hieruit? Hoe zit het met de gevolgen voor de gebouwde omgeving? Hoe kunnen risico’s worden vermeden en welke kansen doen zich voor?

Om antwoord te geven op deze vragen organiseerden de BNA en de studiestichtingen Stagg, Staro en Stawon in de periode 2007-2009 de ontwerpstudie ‘Bouwen voor krimp’.

Ontwerplab Krimp
Om de discussie rond krimp handen en voeten te geven, zijn diverse activiteiten georganiseerd. De start vond op 5 juni 2007 plaats bij de conferentie Bouwen voor Krimp in de Kunsthal in Rotterdam. Deze conferentie leverde een aantal ontwerpopgaven op die vroegen om uitwerking in ontwerpateliers. Het vervolg hierop is het project Ontwerplab Krimp, een samenwerkingsverband tussen BNA, Stagg, Staro en Stawon, Aedes en KEI. Voor de regio’s Limburg (Heerlen en Kerkrade), Friesland (Dongeradeel en Franekeradeel) en Zeeland (Terneuzen en Walcheren) hebben architecten, stedenbouwkundigen en landschapsarchitecten door middel van ontwerpend onderzoek mogelijke scenario’s aangedragen. De verschillen tussen de studiegebieden waren groot. Er konden geen eenduidige oplossingen worden aangedragen. Wel is duidelijk geworden dat het belangrijk is om niet te lang in de ontkenningsfase te blijven, maar tijdig te beginnen met een analyse van het gebied. Er moet worden gekeken naar de sociaaleconomische, ruimtelijke en cultuurhistorische aspecten, in combinatie met trends. Op deze manier wordt duidelijk waar risico’s kunnen ontstaan en welke kansen zich voordoen. De verschillende scenario’s kunnen door ontwerpers goed worden verbeeld in kaarten en illustraties, die op hun beurt bewoners, beleidsmakers en bestuurders kunnen helpen bij het maken van de juiste keuzes.

Publicatie
De publicatie ‘Ruimte maken voor krimp. Ontwerpen voor minder mensen’ bevat de resultaten uit het ontwerpend onderzoek van de ontwerplabs in Limburg, Friesland en Zeeland. Met algemene bevindingen en concrete voorbeelden maakt de publicatie duidelijk hoe kan worden ingespeeld op bevolkingskrimp, welke rol architecten, stedenbouwkundigen en landschapsarchitecten hierbij kunnen spelen, hoe draagvlak wordt verkregen en welke keuzes beleidsmakers nu al kunnen maken. Het boekje bevat praktische handvatten voor bestuurders en ambtenaren en is tevens interessant voor (landschaps)architecten, stedenbouwkundigen en planologen.