Over deze studie

Prestatiegerichte ontwerpmethode voor ziekenhuizen

In de studie Evidence-Based Healthcare Design van BNA Onderzoek en TNO werkten architectenbureaus samen met onderzoekers van TNO aan een nieuwe ontwerptool. Aan de hand van bestaande, gerealiseerde ziekenhuisontwerpen werd een (deel van een) module ontwikkeld dat de ontwerpen kan waarderen. Is een ontwerpoplossing ook goed voor de patiënt? Zal een ruimte door het verzorgend personeel goed worden beoordeeld? Draagt een idee bij aan een duurzaam en toekomstbestendig ziekenhuis? Het doel is om opdrachtgevers te helpen hun doelstellingen te bereiken, architecten te helpen hun meerwaarde aan te tonen en gebruikers een prettige verblijfs/werkomgeving te kunnen bieden.

De studie, doorgevoerd in het najaar van 2013 en het voorjaar van 2014, is een eerste stap richting een volwaardige ontwerpmethode waarmee doelstellingen van ziekenhuizen kunnen worden gekoppeld aan ontwerpkeuzes. In deze fase van het project probeerden de onderzoekers van TNO samen met een vijftal architectenbureaus een methodiek te ontwikkelen die het mogelijk maakt om prestaties van ziekenhuizen te meten.

Om het onderzoek beperkt te houden werd gekozen voor de patiëntenkamer als test-case. Eerst werden samen ‘prestatie-indicatoren’ vastgesteld zoals bijvoorbeeld patiënttevredenheid, patiëntveiligheid en personeelsefficiëntie. Daarna werd in interviews met de deelnemende architectenbureaus gekeken welke keuzes architecten maken tijdens het ontwerpproces, en vervolgens werden waarden toegekend aan de prestatie-indicatoren.

Door de uitkomsten uit een enquête onder honderden patiënten in het Erasmus Ziekenhuis in Rotterdam in te brengen in de modellen, kon ook de stem van de patiënten mee gewogen worden.

De conclusies die in deze fase getrokken konden worden zijn: Het is mogelijk om de prestatie van een ziekenhuis te voorspellen op basis van gebouwaspecten in het ontwerp. Het model kan dus helpen de juiste ontwerpbeslissingen te nemen en te onderbouwen. Het model kan ook helpen een opdrachtgever te overtuigen een investering te doen die later een positief effect genereert.

TNO zal in een volgende fase het model verder uitbreiden en toespitsen.