In deze studie worden de ringwegen van Amsterdam, Rotterdam en Utrecht onder de loep gelegd. Voor iedere ring zijn locaties aangewezen waar bewoning en infrastructuur elkaar raken en waar kansen voor de toekomst liggen.
STUDIELOCATIES AMSTERDAM
De dwarsverbinding over de snelweg als onderwerp
1: Lelylaan – A10
In het westelijk deel van de Ringzone is de Lelylaan belangrijk in het netwerk van verbindingen tussen gebieden binnen en buiten de Ringzone. De Lelylaan zal met de verdichting van Ringzone worden getransformeerd hoofdverkeersweg naar een stadsboulevard met aangesloten stedelijkheid tussen het NS stadion Lelylaan en de Overtoom. Langs de Lelylaan kan stevig worden verdicht met regionaal stedelijk programma in grote gebouwen, met het adres aan de Lelylaan. Nu is de Lelylaan een autoweg en trambaan. In de toekomst moet er ook plaats voor fietsers en voetgangers zijn. Dit levert een concrete ontwerpvraag op: Hoewel de knoop Lelylaan, net als de andere knopen aan de A10 west, relatief compact is vormgegeven, wordt ter plaatse van de kruising met de A10 de stadsboulevard flink onderbroken. Hoe kan hier een stedelijke ruimte worden gemaakt waarbij het gevoel ontstaat dat de stedelijkheid doorgaat en fietsers en voetgangers de A10 kunnen kruisen?
2: Gooiseweg – A10
In het zuid-oostelijke deel van de Ringzone is de Gooiseweg belangrijk in het netwerk van verbindingen tussen gebieden binnen en buiten de Ringzone. Rond de Gooiseweg is veel ruimte voor verdichting. Ook hier kan een transformatie plaats vinden naar een stadsboulevard met stedelijk programma in grote volumes met het adres aan de boulevard. Hoe ziet deze transformatie eruit?
Het knooppunt Gooiseweg – A10 is, in tegenstelling tot knoop Lelylaan – A10, ruim en landschappelijk vormgegeven. De oriëntatie vanaf dit knooppunt op de stedelijke omgeving is moeilijk. Hoe kan hier de relatie tussen snelweg en stad worden verbeterd?
STUDIELOCATIES ROTTERDAM
De snelweg als onderwerp
1: A13
Met de realisatie van de A13-A16 breekt de tijd aan dat Overschie weer zichzelf kan zijn. De snelweg heeft een wig gedreven in deze stadswijk. Asfalt, steeds breder asfalt, meer asfalt en vervolgens metershoge schermen hebben een keiharde barrière getrokken die met de realisatie van de 1316 niet zomaar geslecht wordt. In het meest slechte geval gaat op de 13 enkel minder verkeer rijden maar blijven asfalt en schermen overeind. Er moet dus iets anders gebeuren, namelijk een aantrekkelijke A13 als verbinding en een nieuwe kansen voor stedelijke ontwikkeling. Maar wat? Die vraag stond centraal in de opgave ‘Anders13’. Op zoek naar het nieuwe Overschie, een stadswijk die vanuit achterstand in voorsprong schiet door de ontwerpopgave ‘Anders13’ centraal te stellen in een ruimere gebiedsontwikkeling.
2: A20
Met de realisatie van de A13-A16 komt het gedeelte A20, vanaf Terbregseplein (A16) tot aan het Kethelplein (A4) in een geheel ander daglicht te staan. Van schakel in een internationaal snelwegnetwerk verliest dit stuk A20 een deel van zijn internationale betekenis. Nog steeds een snelweg die nationaal, regionaal en lokaal betekenisvol zal zijn. En dat in het perspectief van de verwachte vermindering in uitstoot, fijnstof en lawaai als gevolg van de technologische ontwikkelingen die in het verschiet liggen. De A20 als nieuwe centrale verbinding van stadsdelen binnen en buiten de “oude ruit”. Deze vraag stond centraal in het project Boulevard20. Op welke wijze levert het ‘inleveren’ van de internationale betekenis kansen op voor gebiedsontwikkeling op lokale schaal.
STUDIELOCATIE UTRECHT
Een belangrijk thema waar Utrecht de komende jaren aan werkt is de Healthy Urban living. De oostzijde van Utrecht vormt hierin een uniek gebied, met een kenniscluster op het gebied van gezondheid en een bijzonder vestigingsklimaat met een combinatie van stedelijke woonmilieus en bijzondere landschappelijke structuren. Dwars door dit gebied loopt de snelweg, waarvoor plannen in ontwikkeling zijn om deze te verbreden.
Hoe kan het Utrecht Science Park de stad in groeien? Hoe kan de omgeving van Rijnsweerd logisch onderdeel worden van de campus met landschappelijke kwaliteiten, goede verbindingen en een mix van functies die bijdraagt aan Healthy Urban living in brede zin. De snelweg (die door plannen voor vernieuwing alleen maar breder wordt) vormt hierin zowel ruimtelijk een belangrijke barrière als voor de gezonde leefomgeving. Deze opgave speelt op twee niveaus: het grote routenetwerk tussen kernen, stad, groen en sportgebieden aan de oostzijde van Utrecht met het Science Park als spil en de verbinding richting Rijnsweerd in het bijzonder.
