Branded content – De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen, kortweg Wkb, is sinds 1 januari 2024 van kracht voor bouwwerken in gevolgklasse 1. Ook voor de architect brengt de Wkb veranderingen met zich mee. Een nieuw gezicht doet zijn intrede, de kwaliteitsborger. Deze toetst of het gerealiseerde bouwwerk voldoet aan het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en eventueel aan private eisen. Marco Rose van KiK-kwaliteitsborger Kwaliteitsmeester neemt ons mee in zijn ervaringen in de samenwerking met de architect.

Hoge eisen aan ontwerp

Waar de tekeningen en berekeningen van de architect door gemeenten vooral in het vergunningstraject werden getoetst aan wet- en regelgeving, gebeurt dat nu door de kwaliteitsborger ook tijdens de realisatiefase, zeker bij revisies. Het ontwerp is onder de Wkb aan hoge kwaliteitseisen onderworpen. Dat betekent dat de architect de wet- en regelgeving goed moet kennen. “Je mag er nog niet vanuit gaan dat iedere architect volledig op de hoogte is van de gewijzigde werkwijze onder de Wkb”, ziet kwaliteitsborger Marco Rose. “Bovendien legt iedere kwaliteitsborger zijn eigen accent bij de beoordeling van de plannen voor de risicobeoordeling en het borgingsplan. Korte lijnen houden met de kwaliteitsborger is dan raadzaam. Het instrument KiK helpt ons samen te werken met alle bouwpartijen. Zo kan de architect in de KiK-tool meekijken vanaf de ontwerpfase en vooruitlopen op de kwaliteit die in de opleveringsfase noodzakelijk is.”

Juiste informatie voor risicobeoordeling

De kwaliteitsborger heeft de juiste informatie nodig om de risico’s in kaart te brengen voor het borgingsplan. ”Elke architect heeft zijn eigen werkwijze”, ziet Marco Rose in de dagelijkse praktijk. “De ontwerpen hoeven niet allemaal 3D-bestanden te zijn, maar een ontwerpplan moet wel de juiste informatie bevatten, denk bijvoorbeeld aan maatvoering. Het gevolg van onvolledig of onduidelijke aangeleverde stukken is namelijk dat wij aanvullende informatie moet opvragen bij de architect. Op die manier zijn we veel meer tijd kwijt voor de kwaliteitsborging. Dat betekent hogere kosten voor de opdrachtgever.”

Aanvullend informeren

“De architect heeft de mogelijkheid om een rol te krijgen in het hele kwaliteitsborgingsproces”, aldus Marco Rose, “zowel in de voorbereiding als tijdens de uitvoering op de bouw. De kwaliteitsborger controleert op wijzigingen en afwijkingen in de bouw. Gedurende de bouw kunnen wijzigingen optreden, bijvoorbeeld door gebruik van andere producten. De kwaliteitsborger heeft dan aanvullende informatie nodig om de risico’s opnieuw te bepalen en de borging daarop aan te passen om bouwfouten te voorkomen. Het is aan de architect om de kwaliteitsborger te voorzien van deze informatie.”

Kansen

Volgens Marco Rose biedt het nieuwe stelsel kansen. “Architecten kunnen een positieve bijdrage leveren aan de kwaliteit van bouwwerken. Ze kunnen veel voorwerk doen voor de kwaliteitsborger en meewerken aan planbeoordeling, risicobeoordeling en borgingsplan. De opdrachtgever kan een handje worden geholpen bij het aanvragen van de omgevingsplanvergunning en bij de bouwmelding. Met kennis van bouwkwaliteit en materialen heeft de architect ook mogelijkheid om de opdrachtgever te adviseren bij de keuze voor bijvoorbeeld houtbouw, stapelbouw, betonbouw, prefab of een rieten dak. Met andere woorden, genoeg kansen voor de architect!”