Introductie

Aan de Utrechtse Heuvelrug in Zeist, staat Beaufort; een sculpturale toren van gestapelde bosvilla’s. Het gebouw huisvest 19 appartementen met wijds uitzicht over de bosrijke omgeving. De toren is onderdeel van de herstructurering van de wijk Kerckebosch en vormt de sluitsteen in een reeks van nieuwe appartementengebouwen, aan de rand van het bos.

Categorie toelichting

Voor het ontwerp van Beaufort heeft de groene en bosachtige omgeving op zand tot directe inspiratie geleid. De thema’s ‘zand–stam–blad’ zijn de dragers van het concept en de materialisatie van de toren, waarbij de stapeling van deze thema’s – in lagen op elkaar – heeft geleid tot het uiteindelijke ontwerp. Hierdoor laat de 33 meter hoge toren zich lezen als een onregelmatige stapeling van naar buiten vouwende balkons en borstweringen, waarmee het gebouw zich vanzelfsprekend vervlecht met haar bosrijke omgeving, terwijl het tegelijkertijd als een baken de entree van Kerckebosch markeert.

Binnen het thema ‘zand’ zijn de borstweringen uitgewerkt. Op basis van een zelf ontworpen patroon van zandribbels zijn mallen gebouwd, waarin dunne GRC elementen gespoten zijn. De buitenplafonds, tegen alle onderzijden van de balkons, krijgen vorm binnen het thema ‘blad’, door een afwerking met groene ribbelvormige houtwolcement panelen met naaldmotief. De geprofileerde Fraké-houten gevelbekleding tot slot is binnen het thema ‘stam’ uitgewerkt.

De toren oogt sculpturaal, maar is tegelijkertijd opgezet binnen een rationele grid-structuur, waarin de kern tezamen met de kolommen in de gevellijn de draagstructuur vormt. Deze structuur wordt doorgezet tot in de half verdiepte parkeergarage, waar zich ook de bergingen van de appartementen bevinden. Bovengronds telt het gebouw 10 bouwlagen, met op iedere verdieping 2 L-vormige appartementen, die overhoeks zijn ontworpen en spiegel symmetrisch georiënteerd zijn, waardoor een diversiteit in uitzicht en woonervaring wordt gecreëerd. Op de bovenste laag bevindt zich 1 penthouse.

De appartementen zijn rondom voorzien van royale buitenruimtes. Door het wisselend laten uitsteken van vloervelden ontstaan op strategische plekken grote ‘buitenkamers’. Ter plaatse van deze ruimtes, mede door het knikken van de gevels lijkt de grens tussen binnen en buiten te vervagen, waarmee de bosrijke omgeving deel gaat uitmaken van het wonen op deze bijzondere plek.

Ondanks dat de ambitie voor deze bijzondere plek hoog lag is het gelukt het oorspronkelijke concept voor Beaufort te vertalen in een uniek ontwerp dat aansluit bij de kernwaarden van Kerkebosch. Op het moment dat het ontwerp voor het gebouw op hoofdlijnen duidelijk was, is het landschapsplan van de tuin afgestemd op de bosrijke omgeving. Dit zorgt voor een naadloze overgang tussen het gebouw en zijn context en maakt van Beaufort een iconisch gebouw bij de entree van Kerkebosch.

Ontwerp toelichting

Kerckebosch is een prachtige buurt in een bosrijke omgeving, in het hart van Nederland. Met de recente transformatie is het bosachtige karakter behouden, maar door de grotere diversiteit aan woningtypes, de schaalverkleining en de meer informele verkaveling is de relatie tussen het landschap en de bebouwing geïntensiveerd. De heldere en eenduidige inrichting van de openbare ruimte versterkt dat gevoel.

De entree van Beaufort wordt bereikt via een glooiend, oplopend bospad. De geknikte gevel vouwt ter plaatse van de entree van de toren naar binnen, waarmee het thuiskomen op een uitnodigende wijze is vormgegeven. Eenmaal binnen ontvouwt zich een dubbelhoge entreehal met zicht op de omgeving en de centraal geplaatste kern, met liften en trappen, die toegang geeft tot de appartementen.

De toren oogt sculpturaal, maar is tegelijkertijd opgezet binnen een rationele grid-structuur, waarin de kern tezamen met de kolommen in de gevellijn de draagstructuur vormt. Bovengronds telt het gebouw 10 bouwlagen, met op iedere verdieping 2 L-vormige appartementen, die overhoeks zijn ontworpen en spiegel symmetrisch georiënteerd zijn, waardoor een diversiteit in uitzicht en woonervaring wordt gecreëerd. Op de bovenste laag bevindt zich 1 penthouse.
Het natuur-inclusieve landschapsontwerp rond het gebouw is gericht op het behouden en versterken van de bestaande biodiversiteit en de kwaliteiten van de natuurlijke omgeving. Doordat een rijke variëteit aan lokale vegetatiesoorten op de half verdiepte parkeergarage geplant wordt, strekt het bos zich uit tot aan de gevels van het gebouw. Naast de beplanting zijn er diverse andere ontwerpoplossingen doorgevoerd om de parkeergarage in het landschap te laten verdwijnen; het gebruik van turf bio-blokken voor de bekleding van de keermuren, open bestrating voor de parkeerplaatsen en boomstammen als keerstructuren. Regenwater dat van het dak en de terrassen wordt verzameld, wordt naar de nabijgelegen wadi’s geleid.

Met Beaufort willen wij op gebouwniveau voortborduren op het stedenbouwkundige en landschappelijke thema van “wonen in de natuur”. Daarnaast hebben we een gebouw willen maken dat zowel bijzonder als vanzelfsprekend is op deze locatie. Een gebouw dat met zijn voeten in de bosgrond lijkt te staan, al zit er een (ingegraven) parkeerbak onder. Een toren die zowel iconisch is als assimileert met de omliggende natuur. Een materialisatie die uitgesproken is, maar tegelijkertijd lijkt op te gaan in haar bosrijke omgeving.

Samenwerking

Orange Architects heeft in opdracht van Slokker Vastgoed en NCB Projectrealisatie een woontoren ontworpen, in de wijk Kerkebosch te Zeist. Door middel van ontwerpsessies tussen de ontwerpers, de ontwikkelaar en het kwaliteitsteam is ervoor gezorgd dat het gebouw naadloos aansluit bij de kernwaarden van het masterplan. Door de interactieve en integrale samenwerking op basis van BIM konden de architect, de aannemer en de leveranciers aansturen op een esthetisch uitdagend maar maakbaar project.