Leefbaarheid & Sociale Cohesie

'De Garenmarkt, Leiden': ondergrondse parkeergarage met stadsplein

Introductie

De Garenmarkt in Leiden was sinds jaar en dag een kaal, verhard parkeerplein zonder goede pleinwanden. Met de voltooiing in 2020 van een mode
e, comfortabele ondergrondse parkeergarage met bovengelegen groen, autoloos stadsplein is de Garenmarkt getransformeerd naar een aantrekkelijke entree voor de historische binnenstad van Leiden.

Toelichting categorie

Doel bij de ontwerpopgave van de ondergrondse parkeergarage was niet zozeer om de parkeercapaciteit te vergroten, maar een aantrekkelijk straatbeeld te realiseren voor zowel de inwoners als de bezoekers van de historische binnenstad van Leiden. Voorafgaand aan de daadwerkelijke bouw van de ondergrondse parkeergarage heeft studio VVKH samen met diverse ontwikkelaars de mogelijkheden onderzocht voor de realisatie van een garage onder de Garenmarkt, al dan niet met bovengrondse bebouwing met woningen en winkels. Ook het belang van de evenementenfunctie van het plein is hierin meegenomen. Deze plannen zijn niet overgenomen door de gemeente. Het plan dat in februari 2020 door de bouwcombinatie Dura Vermeer en BESIX is opgeleverd omvat een ondergrondse garage met 5 parkeerlagen voor 425 auto's en een bovengronds entreepaviljoen. De positionering van het entreepaviljoen refereert aan de historische contouren van de oorspronkelijke bebouwing en begrenst het plein. Het plein, ontworpen door de gemeente Leiden, is op initiatief van de omwonenden groen ingericht en blijft verder vrij voor evenementen. De garage en het plein zijn uitnodigend en werken als een rode loper voor het bezoekend publiek.

Toelichting ontwerp

In de parkeergarage aan de Garenmarkt voelen bezoekers zich direct welkom in Leiden. De garage is, ondanks de diepte van circa 17 meter, aantrekkelijk, ruim en licht en heeft een heldere, herkenbare routing. Afdalen in de garage is ontworpen als een beleving. In de glazen liften is de schil van de garage zichtbaar gehouden; door het zicht op de grove betonwanden wordt de diepte van de garage ten volle ervaren. Dit vormt een contrast met de zeer lichte wereld van de garage zelf, waar de grove betonwanden uit het zicht zijn onttrokken door metalen voorzetwanden, alle installaties zijn weggewerkt en de parkeervakken vrij van kolommen zijn. De lifthallen staan middels een vide in rechtstreeks contact met het paviljoen op het plein. Langs de grove betonnen wanden valt het daglicht tot diep in de ondergrondse garage naar binnen. De afwerking van de garage is eenvoudig en effectief. In basis is alles lichtgrijs - de plafonds, vloeren en wanden - waar een paar frisse tinten aan zijn toegevoegd ter oriÃĢntatie van de bezoeker. De verlichting bestaat uit doorgetrokken led-lijnen die de rijroutes volgen. De parkeervakken zijn donkergrijs. De looppaden op de 5 parkeerdekken hebben ieder een afwijkende kleur, rood (-1), blauw (-2), geel (-3), groen (-4) en paars (-5). In dezelfde kleur als het looppad is op iedere verdieping een kunstwerk, een grafische illustratie van Hakijk, aangebracht van 5 thema’s kenmerkend voor Leiden, zoals Leidse straatjes, grachten en oevers, feesten en festivals, buitenspelen en monumenten en musea. De inrit van de parkeergarage heeft gemetselde wanden. Langs de inrit ligt bestrating die past bij de historische binnenstad. Dit geldt eveneens voor het Belgisch hardsteen waarmee de gemetselde wanden zijn afgedekt. Het paviljoen met voetgangersentree is transparant vormgegeven en heeft een expressief stalen dak met sedum. Installaties zijn weggewerkt achter metselwerk. Bij de herinrichting van het plein, 'het dak van de garage', heeft Studio VVKH de omwonenden geholpen om hun wensen en schetsen om te zetten in ruimtelijke modellen die de weg hebben vrijgemaakt voor een groen en autoloos stadsplein. Het pleinontwerp zelf is door de gemeente Leiden gemaakt; het groene karakter van het plein sluit goed aan bij de historische binnenstad en kan worden ingezet als evenementenplein. In de avonduren zorgen de ledlichtlijnen naast de looppaden voor een sfeervolle uitstraling. Het paviljoen is integraal onderdeel van het plein geworden.

Garenmarkt_1.jpg
Project Details

Download het volledige projectdossier met alle details en specificaties.

Download PDF

Gebouw specificaties

Categorie Leefbaarheid & Sociale Cohesie
Plaatsnaam project Leiden
Functie gebouw Mixed use
Datum van ingebruikname 2020-02-20
Bouwperiode Van 2018-01-01 tot 2020-02-20
Opdrachtgever Gemeente Leiden
Architecten Ronald Knappers Thomas Gillet Patricia Scholte, Gemeente Leiden
Aannemers Dura Vermeer - BESIX | Dordrecht
Adviseurs Werner Vits (BESIX Engineering Department/geodetisch ingenieur) Wim Looman (Lievense WSP/constructeur) Jan Willem de Rover (JWR (installatieadviseur)/Spie)
Colofon

Architectenbureau studio VVKH / Gemeente Leiden
Website www.vvkh.nl
Telefoonnummer 0641214243