Een origineel alternatief voor het standaard Nederlandse rijtjeshuis






Introductie
Met de nieuwbouw van deze hoekwoning laat derksen|windt architecten zien dat er zoveel meer kan met het typisch Nederlands rijtjeshuis.
Het is een krachtige aaneenschakeling van steeds veranderende ruimtes, in een fraaie combinatie van robuust en licht materiaal. Hiermee is een woonhuis ontstaan met de ruimtelijke kwaliteit van villaâs of musea.
Toelichting categorie
Het woonhuis is ontworpen vanuit de ervaring van de ruimtes. Dit begint al bij het aan- en binnenkomen. Eigenlijk wordt men buiten al bij het huis betrokken, door een mooie overdekte entree waarmee buiten de eerste zone van binnen in het huis begint.
De in vrije hoogte veranderende zones zijn zoveel mogelijk open verbonden. Van woonkeuken naar souterrain en zitkamer, en van entree tot aan zolder. Door alles open te houden hebben de opdrachtgevers, tevens de gebruikers, op iedere plek in het huis een steeds wisselende ervaring van de ruimtes. Wanneer ze echt in de woonkeuken zijn lijken ze zich in een zeer lichte en serene, bijna afzonderlijke ruimte te bevinden. Maar wanneer zij zich iets meer richting de entree of het trappenhuis verplaatsen, wordt de woonkeuken opeens een open onderdeel van de hele woning.
Datzelfde geldt voor het, voor de opdrachtgevers belangrijke, souterrain. Wanneer zij echt beneden zijn is het een fijne werkplek, rustig met mooi licht door het horizontale, goed georiÃĢnteerde raam. Wanneer men echter van of naar die werkplek gaat, of zelfs maar langs de trap naar het souterrain loopt, is het een onderdeel van de ruimte en bevindt men zich in een groter geheel.
Een laatste voorbeeld rond de beleving is het verticale, open karakter rond het trappenhuis, de verdieping en de zolder. Hier hebben de opdrachtgevers en de architecten elkaar ook echt gevonden, want de opdrachtgevers stonden open voor een alte
atieve indeling. Normaal gesproken zijn de verdiepingen vaak gesloten hokjes. Maar hier is zoveel mogelijk, op twee slaapkamers en een badkamer na, open gehouden. Met mooie plekjes en een ruimtelijk gevoel als gevolg.
Het hoekhuis bestaat hiermee uit zones en plekken met een eigen identiteit, die tegelijk samen zorgen voor een heel ruimtelijke beleving. De overgangen tussen zones zijn voelbaar door hoogteverschillen, posities van ramen, zicht naar buiten en veranderend materiaal wat heeft geleid tot een woning met verspringende vloeren, gehuld in een robuust gevelmateriaal en dat alles binnen de kenmerkende bouwenvelop.
Toelichting ontwerp
Het woonhuis ligt in een woonwijk in Capelle aan den IJssel, te midden van woningbouw zoals dit zoveel gebouwd is in de tweede helft van de vorige eeuw, en eigenlijk nog steeds gerealiseerd wordt in een variant daarop. Kenmerkende aaneengesloten huizen met twee woonlagen, een zolder onder een schuine pannenkap en een bakstenen gevel.
derksen|windt architecten zette de stip echter verder op de horizon: het moest het âmooisteâ rijtjeshuis van Nederland worden van een kwaliteit die normaal niet behaald wordt binnen deze typologie. De ruimtes zijn besproken in de beleving toelichting, maar ook voor de materialisering en het omgaan met licht en zicht gold dit streven.
De gevel is een prachtige gedetailleerde schoon-betonnen gevel. Een steenachtig materiaal was een eis vanuit de gemeente, iets wat normaal gesproken resulteert in baksteen. Maar hier laat het eindresultaat zien dat er meer kan. De (door de architecten reeds lang gekoesterde liefde voor) Japanse en Zwitserse architectuur vormden de inspiratie voor betonnen gevels die een gevoel geven van textuur, van verfijning. En tegelijkertijd geeft het een robuuste, beschermende en sterke uitstraling. Hier is dat samenspel tussen het harde en verfijnde, mede door de hoge kwaliteit en het plankenpatroon van het beton, goed gelukt. Als men bij de woning is wil men de gevel aanraken.
Het translucente deel van de gevel zorgt voor een rustig licht wat binnenkomt. Vooral aan de binnenkant draagt dit bij aan die museale kwaliteit. Van buiten is het ook heel fijn, het doorbreekt het wat meer gesloten karakter van het beton.
Tot slot zijn de ramen zeer opvallend. Ieder raam heeft een eigen vorm die is in de basis is ontworpen vanuit de gewenste hoeveelheid inkomend licht en uitgaand zicht. Dat klinkt wellicht logisch, maar dit principe is hier ver doorgevoerd en geoptimaliseerd. Hiermee komt de positie van de ramen voor uit de plek erachter in de woning, maar dan in een wisselwerking met de compositie van de gevel van buiten bezien. Dit was voor de architecten een belangrijke balans en iets waarvan het resultaat voelbaar is.
De woning heeft een bodemwarmtewisselaar, geïntegreerde zonnepanelen als dak, en dat allemaal binnen een zeer goed geïsoleerde schil. Het gewicht van de gevel is gecompenseerd door innovatieve houten vloeren. Zo hebben de opdrachtgevers een robuust en onderhoudsvrij huis voor de toekomst, wat ook nog duurzaam is op alle vlakken waar mogelijk.