Fontys R10, Eindhoven
Introductie
Onderwijsvernieuwing vertaald in huisvesting: het succesvolle onderwijs met individuele leertrajecten wordt gestimuleerd door de open labs, diagonale binnenstraat met maximale ontmoeting en uitwisseling, gevarieerde & adaptieve indeling en de gezonde leeromgeving met groen, daglicht en buitenruimte. Een fantastisch gebouw om in te studeren.
Toelichting categorie
Hoofdgebruiker, de ICT opleiding, heeft een innovatieve onderwijsmethodiek ontwikkeld, waarbij studenten in een individueel leertraject studeren en vroeg daarom om een open en aanpasbare omgeving, die groepswerken, interactie en initiatief stimuleert. Opdrachtgever Fontys vroeg daarnaast om een generiek onderwijsgebouw waarin alle mogelijke vormen van onderwijs (op termijn) mogelijk zijn: ook traditionele lokalen aan een gang. De maatschappelijke meerwaarde van het gebouw is dat beide gevraagde omgevingen tegelijk zijn gerealiseerd. Het gebouw heeft een extreme mate van flexibiliteit enerzijds â wat al tijdens de bouw is benut doordat er toen deels andere opleidingen in het gebouw kwamen die moeiteloos konden worden ingepast. Anderzijds heeft de ICT opleiding nu de gewenste, specifieke open leeromgeving, vormgegeven volgens het principe van activiteit-gerelateerd-studeren.
Uitwisseling en ontmoeting worden maximaal gestimuleerd, door de ligging van de hoofdentree aan het centrum van de campus en door de diagonaal omhoog lopende, multifunctioneel ingerichte binnenstraat, waaraan alle voorzieningen liggen en die de onderwijsgebieden met elkaar en met de campus visueel en fysiek verbindt. De gebouwarchitectuur komt voort uit de flexibiliteit: van de drie vrij indeelbare gebouwzones, tot de extreem regelmatige gevelindeling op 2,4m grid. En van de hoge verdiepingen, tot aan de robuuste en stoere ateliersfeer - door de materialisatie met beton, hout en zichtwerk installaties - die annexatie van het gebouw door de gebruikers stimuleert.
Gezonde studenten en medewerkers presteren het beste. Daarom is het klimaat perfect: CO2 gestuurd geventileerd, overal te openen ramen, veel daglicht, uitzicht en levend groen. En daarom is het gebouw sterk verbonden met de campus: met grote ramen en met dakterrassen op elke verdieping. Van april tot oktober wordt in de open lucht ontspannen, samengewerkt en gestudeerd. Toegankelijkheid was een belangrijk thema. Een aanzienlijk deel van de gebruikers heeft (licht) autisme, daar houdt het ontwerp rekening mee. Er is â naast de binnenstraat - een directe, rustige en overzichtelijke route vanaf de voordeur naar elke werkplek, de gebouwstructuur is kristalhelder en symmetrisch. Er zijn meerdere werkplektypen per onderwijsgebied gecreÃĢerd, zodat elke gebruiker een goede plek kan vinden, bijvoorbeeld een stilteplek of juist achtergrondruis, met zicht naar buiten of juist niet.
Toelichting ontwerp
Interpretatie van de opgave:
De ontwerpopgave voor een generiek, multifunctioneel campusgebouw is vertaald naar een uitnodigend, zeer open gebouw, geschikt voor een breed scala aan onderwijsactiviteiten. Inspirerend was de eerste hoofdgebruiker, de ICT opleiding. Groepjes van zes studenten werken samen in open leeromgevingen â labs - die in niets meer aan traditionele klaslokalen doen denken.
Conceptuele kracht:
Adaptiviteit is het hoofd-ontwerpthema, want niets verandert zo snel als (ICT)- onderwijs en het gebouw moet die veranderingen eenvoudig faciliteren. Daarom ontwierpen we een royaal casco van drie volledig vrij indeelbare zones van 11m diep, met een verdiepingshoogte van 4,5m. Een diagonaal oplopende binnenstraat langs de noordgevel verbindt alle vijf verdiepingen met elkaar en met de campus.
Consistente uitwerking van de gekozen uitgangspunten:
Naast flexibiliteit staan duurzaamheid en gezondheid centraal. Het energiegebruik is geminimaliseerd, beginnend met zwaar isolerende gevels en daken en oriÃĢntatieafhankelijk ontworpen gevels. Een blauw-groen retentiedak met zonnepanelen vangt regenwater op om het gecontroleerd weer af te geven. Ook in het gebouw en op de terrassen is er veel levend groen.
Stedenbouwkundige/landschappelijke inpassing:
R10 is met behoud van de waardevolle groenstructuur in zijn omgeving ingepast. De hoofdvorm zoekt de verbinding met de campus: aan de oostzijde creÃĢren overstekken een uitnodigende entree en aan de westzijde loopt het gebouw terrasgewijs op, waardoor alle verdiepingen een directe verbinding hebben met het groene maaiveld.
Materialisatie:
Het materiaalgebruik is circulair waar mogelijk. Het flexibele casco is voor de eeuwigheid. De gevels zijn opgebouwd uit Dubokeur SIPS panelen en thermisch verduurzaamde houten afwerking. Uitgangspunt voor kleur en materiaal zijn het toepassen van eerlijke natuurlijke materialen zoals beton, hout en staal. Het interieur heeft een robuuste no-nonsense uitstraling, aangevuld met levend groen.
Verhouding budget en gerealiseerde kwaliteit:
Het budget van ca. âŦ 1.600/m² is effectief ingezet, met als speerpunten flexibiliteit en duurzaamheid. De 4,5m hoge verdiepingen maken alle vormen van toekomstig gebruik mogelijk. De (nood)trappenhuizen zijn vergroot zodat het gebouw nu al voldoet aan de eisen voor een desgewenst grotere bezettingsgraad. De gebouwisolatie is zeer goed, met onder meer triple glas en een retentiedak.





