Met zorgvuldige ingrepen is het voormalige woon-zorgterrein Winkelmadepark getransformeerd in een open groene woonomgeving. Er is ingezet op het zo veel mogelijk behouden van bestaande gebouwen, een grote variatie aan woningtypen en het maken van een community waarin bewoners er ‘met elkaar en voor elkaar’ zijn.

De Wooncompagnie heeft als belangrijkste ingrediënt van deze ontwikkeling sterk ingezet op het maken van een gemeenschap met oog voor elkaar. Verschillende bewoners die er woonden onder leegstandbeheer hebben door actief bij te dragen aan deze ontwikkeling en zich in te zetten voor de omgeving, een plek verdiend in het nieuwe winkelmadepark.
Van de toekomstige bewoners werd gevraagd om ook iets toe te voegen in het kader van "goed nabuurschap". Ze zijn geselecteerd op basis van ambitiegesprekken waarom zij graag in Winkelmadepark willen wonen. Oftewel wat kun jij bijdragen aan Winkelmadepark?
Dit heeft een sterk sociale kant, maar ook een praktische aanleiding. Er is met de Wooncompagnie een enkele eigenaar van de gebouwen en het park. De bewonersdoelgroep heeft een diverse achtergrond en is aangewezen op sociale huur voor passende woonruimte. Binnen deze doelgroep hebben veel mensen ondersteuning nodig, maar er is ook veel verborgen capaciteit. Dat bewoners bereid zijn een actieve bijdrage aan hun woonomgeving te leveren is duidelijk geworden uit de grote belangstelling voor het woonconcept.
Het park is een helder gedefinieerd open gebied met veel groen. Het park en het beheer ervan is een goede aanleiding om gezamenlijke activiteiten te ontplooien. Daa
aast is er een gemeenschappelijke ruimte. Het ligt centraal in het park aan een pleintje dat is ontstaan na het verwijderen van de centrale entree van het zorgcomplex. De voormalige garage van de zorginstelling is gerenoveerd tot een werkplaats voor de “Vereniging van Bewoners”. Samen beheren ze het park en bieden ze met een speciale app ‘Area of People’, hulp aan elkaar.
Zie ook https://www.youtube.com/watch?v=9qkspVodorE.

Er wordt gecoacht en gestuurd om de bewoners te activeren en samen te laten werken. Sociale thema’s als eenzaamheid, betrokkenheid en inclusiviteit krijgen zo handen en voeten. Binnen de Wooncompagnie hebben verschillende afdelingen de samenwerking gezocht om buiten de standaard werkwijze te stappen en dit mogelijk te maken.

Dit sociale aspect komt ook terug in het ontwerp. Alle gebouwen hebben een alzijdige oriëntatie en directe verbindingen met het park. De clustering en verdeling van het parkeren en de bergingen in het park stimuleren beweging en ontmoeting. Buitenruimten per woning zijn beperkt, zodat het collectieve park gebruikt wordt als verlengde tuin. Het ontwerp versterkt zo de gemeenschapsvorming en voorkomt vereenzaming.

Met de Wooncompagnie is onderzocht of de bestaande gebouwen en het park behouden konden blijven. Die keuze heeft zowel sociaal als qua circulariteit een grote impact gehad. Door te waarderen welke kwaliteiten er al waren, werd het mogelijk om te zoeken naar kleine en grotere verbeteringen. Zo was het voldoende om op strategische plekken iets weg te laten om het institutionele zorgkarakter te doorbreken.
Het complex is een wat vreemde schakel in de bestaande lintbebouwing. Het groen sluit wel aan bij de landelijke omgeving, maar veel gebouwen staan dwars op het lint. Door “knopen” te slopen zijn er zichtlijnen en routes vanaf het lint door het park ontstaan. Het park is een open en toegankelijk erf geworden. Parkeren en bergingen zijn verdeeld in kleine clusters op strategische plekken opgenomen in de terreininrichting. Ze dragen daarmee bij aan de levendigheid in het park.
Het ontwerp is stap voor stap verder uitgewerkt. Het uitgangspunt van hergebruik leidt tot een veelvoud van ingrepen. Allemaal gericht om de woonkwaliteit en de toekomstwaarde te verbeteren en gebaseerd op kansen die in de bestaande bebouwing aanwezig waren. Er is in het proces gekozen voor een opdeling in 2 fasen. Door de grote belangstelling voor het woonconcept van een bredere doelgroep dan verwacht is er gekozen om de 2e fase aan te passen. Voor de resterende appartementen hebben we in een keukentafelsessie, 2 varianten gemaakt voor gezinnen en ouderen. Deze differentiatie heeft de ontwikkeling robuuster gemaakt.
De verschillende toevoegingen aan de bestaande gebouwen zijn bewust afwijkend gematerialiseerd in donkere grijstinten. Er is met een verwijzing naar geteerde schuren gekozen voor een gevelafwerking van plaatmateriaal (demontabel) met daarop een patroon van latten t.p.v. de naden en schroeven.
De bestaande gebouwen hebben beperkingen ten aanzien van toegankelijkheid, maar waar mogelijk hebben we verbeteringen aangebracht.
Voor het budget is er doelbewust toegewerkt naar een planuitwerking op hoofdlijnen. Zo was er ruimte voor inbreng van de geselecteerde aannemer om binnen het beschikbare budget tot het beste plan te komen. De verduurzaming van de vele m2 gevels, vloeren en daken met de vele benodigde toevoegingen zorgden dat het budget telkens onder druk stond. Dit vergde continu een flexibele houding. Er is tot en met de oplevering ruimte en verantwoordelijkheid geweest voor ons als ontwerpers om met de Wooncompagnie en de aannemer keuzes te maken.