Centrumplan Zevenbergen
Introductie
Het centrumplan Zevenbergen voorzag in de herontwikkeling van het centrum op de locatie Molenstraat/Markt/Doelstraat. De uitdaging bestond uit het inpassen in de bestaande bebouwing van een nieuw plan dat voorziet in het maken van een compacter winkelgebied met winkels, woningen en een parkeergarage, waarin de belevingswaarde centraal staat.
Toelichting categorie
Het historisch centrum van Zevenbergen was toe aan een impuls. Het had zich net als veel andere stadscentra in Nederland decennia ontwikkeld tot een wat kil winkelcentrum; een plek waar bezoekers hun auto neerzetten, boodschappen inladen en weer snel vertrekken. De oude haven, waar Zevenbergen zijn bestaan aan dankt, was er zelfs voor gedempt in de zeventiger jaren van de vorige eeuw. Er kwam geleidelijk meer leegstand, de overlast van autoâs voor bewoners en bezoekers nam toe en de Brabantse gezelligheid was ver te zoeken. De gemeente Moerdijk heeft daarom door Kuiper Compagnons een centrumvisie en masterplan laten opstellen en samen met ondernemers, bewoners en bezoekers onderzocht wat ervoor nodig zou zijn om Zevenbergen weer het gezellige, bruisende hart te maken van de gemeente.
Daarbij is slim aangehaakt op een andere opgave in deze regio; het vergroten van de aanvoer van zoet water in West-Brabant en Zeeland.
Door de gedempte haven in het centrum van Zevenbergen weer open te graven kon op een efficiÃĢnte manier de Roode Vaart, de historische zoetwaterverbinding tussen het Hollandsch Diep en de Mark, worden hersteld. Gelijktijdig heeft het centrum van Zevenbergen een enorme kwaliteitsimpuls gekregen. Een flink deel van de parkeerplaatsen zijn naar buiten het centrum verplaatst. Op de kades langs de haven en op de Markt is plek gemaakt om te wandelen en te verblijven, met grotere terrassen en ruimte voor belangrijke lokale evenementen. Met het centrumplan voor een nieuwe supermarkt, winkels, parkeergarage en woningen wordt een compact winkelrondje gecreÃĢerd en de omlijsting van de Markt hersteld. De pleinvloer van de Markt loopt nu geleidelijk op naar het hoger gelegen terrassendeel, zodat een multifunctioneel podium ontstaat. De Markt wordt op deze manier de gezellige huiskamer van de stad. Met de architectuur van de woningen en winkels is ingehaakt op de geest van de plek, zowel in schaal, materiaal en kleur, zonder historiserend te zijn. De historische panden en kerken kregen hun allure terug. De binnentuin waaraan de woningen worden ontsloten functioneert als een dorpsplein waar de bewoners elkaar ongedwongen kunnen ontmoeten.
Toelichting ontwerp
De logistieke en ruimtelijk inpassing van de supermarkt, winkels, parkeergarage en woningen vormde een uitdaging. Het hoogteverschil tussen Molenstraat en Doelstraat maakte het mogelijk de begane grondlaag van de parkeergarage gedeeltelijk onder de winkels aan de Molenstraat te schuiven. De parkeergarage is verder in drie lagen uitgewerkt waarbij de bovenste laag bestemd is voor de bewoners. De supermarkt is vanuit de parkeergarage door middel van een tapis roulant te bereiken.
Ook gelijkvloers via een passage vanaf de Molenstraat. In deze passage is eveneens het trappenhuis en de lift naar de binnentuin gesitueerd. De woningen zijn allen toegankelijk vanuit deze collectieve buitenruimte. Deze binnentuin is ingericht met privÊ terrassen van de woningen en een collectief gedeelte met bloemenperken en bomen (Japanse kers). De binnentuin heeft het karakter van een dorpsplein. Het zicht op de klokkentoren van de Heilige Bartholomeuskerk draagt hier ook aan bij.
Om het centrumplan in de historische kern van Zevenbergen te laten landen is door middel van parcelering aansluiting gezocht bij de bestaande bebouwing. De pandsgewijze opbouw wordt bereikt door de toepassing van verschillende soorten handvormsteen en verschillende gevelindelingen per pand. Ook variatie in kapvorm en met titaanzink beklede erkers en dakkapellen dragen bij aan de hier nagestreefde eenheid in verscheidenheid. Door variatie in diepte van de negge van de winkelpuien en de gevelopeningen van de woningen wordt het beeld versterkt. De gevels dansen als het ware op de rooilijn. De houten kozijnen en ramen en deuren van de woningen kregen verschillende (Dordtse)kleuren passend bij de kleur van de baksteen. Aan de marktzijde is gekozen voor een hogere bouwmassa. Deze wordt bereikt door hier stadswoningen te situeren. Het hoekpand nabij de Heilige Bartholomeuskerk vormt met drie woonlagen het hoogste punt van de bebouwing. De bebouwing aan de Molenstraat is lager, hier bevinden zich alleen ÊÊnlaagse appartementen. Door ook hier te variÃĢren in kapvorm, die ook in de woning te ervaren is, kon aansluiting worden gevonden bij de bestaande historische bebouwing. Aan de Doelstraat zijn ook ÊÊnlaagse woningen aan de binnentuin ontworpen. Ze bevinden zich boven de gevel van de supermarkt, die aan deze zijde relatief gesloten is. Hier is ook de entree van de laadhof voor de supermarkt. De aansluitende gevel van de parkeergarage kreeg een groenscherm van klimop met daarboven een balk van zonnepanelen.





