Het cultuurhuis met theater, bibliotheek, kunsteducatie en poppodium, is ontworpen in opdracht van de gemeente, maar tot stand gekomen met de gebruikers. Zichtbaarheid van en kruisbestuiving tussen de verschillende disciplines staan voorop. Het ontwerp biedt een zeer sterke relatie tussen binnen en buiten, en de inte
e ruimten onderling.

Belangrijker dan de verschijningsvorm, of het gebouw als ruimtelijke reactie op de omgeving, of het warme ruimtelijke interieur, is de sociaal-maatschappelijke functie die het gebouw heeft. Om die reden zenden wij het in in de categorie ‘Leefbaarheid & sociale cohesie’.
Na een fusie in 2010 van de Etten-Leurse culturele instellingen Theater Congrescentrum De Nobelaer, Bibliotheek Etten-Leur en Centrum voor de Kunsten Sint Frans, zocht De Nobelaer een nieuw onderkomen. Alles onder één dak en onder één bestuurlijke vlag. Nu is De Nobelaer een breed cultuurhuis geworden. Door die unieke kracht van meerdere culturele disciplines onder één dak biedt De Nobelaer alle inwoners van Etten-Leur toegang tot informatie, kennis, kunst en cultuur. Door bestaande initiatieven te stimuleren, kruisbestuivingen tussen de disciplines te faciliteren en aandacht te hebben voor alle leeftijdsgroepen streeft De Nobelaer naar toegankelijkheid in aanbod, dienstverlening, entourage en maatschappelijke ondersteuning.
De Nobelaer heeft ook een sterke lokale functie, waarbij het kloppend cultureel hart vele amateurverenigingen, kunstenaars, inwoners van Etten-Leur en organisaties bereikt. Lokaal is zeer geliefd in Etten-Leur. Er is speciale aandacht voor groepen zoals (school)kinderen, senioren en laaggeletterden. Cultuurdeelname begint al vroeg en moet volgens De Nobelaer een leven lang kunnen doorgaan. Daar wil het ontwerp voor De Nobelaer voor zorgen. Om een rijk en volledig cultureel aanbod in Etten-Leur te realiseren heet het gebouw ook andere culturele en maatschappelijke aanbieders van harte welkom.
Soms wordt theater en cultuur in Etten-Leur als elitair ervaren. Het gebouw slaagt er in die grenzen te doen vervagen. Het ontwerp sluit precies aan op de ambities van de organisatie om een third place voor alle mensen te zijn. ‘’Het gebouw ademt gastvrijheid.’’ Zo verwoordde burgemeester Miranda de Vries eigenlijk in één korte zin het ontwerpresultaat. De Nobelaer huisvest bibliotheek, kunsteducatie/onderwijs, speelotheek, poppodium, evenementen en theater. Het is zeer laagdrempelig en een ware ontmoetingsplek geworden voor alle inwoners van Etten-Leur. Burgemeester Miranda de Vries: “Het heeft de allures van een stad, maar de sfeer van een dorp.’’ Zo is de Nobelaer geworteld in en onmisbaar voor Etten-Leur. Een gebouw voor iedereen waar je cultuur, ontspanning en educatie kan beleven, maken en leren.

Theaters zijn allang geen naar binnen gekeerde, monofunctionele organisaties meer, integendeel. ‘’Buiten zien wat er binnen gebeurt’’, en stimulering van onderlinge kruisbestuiving tussen verschillende culturele disciplines zijn de basis voor het nieuwe gebouw. Het resulteerde in een uiterst compact ontwerp, met een herkenbare, dubbelhoge centrale ruimte in het gebouw. Grote glasvlakken in de gevel en inte
zorgen voor een vloed aan daglicht, een sterke relatie met buiten en veel zichtbaarheid inte
op de verschillende activiteiten in het gebouw. Alle ruimtes zijn ontworpen voor meervoudig gebruik, en zijn direct zichtbaar en bereikbaar vanuit de centrale ruimte. Het gebouw staat tegen het centrum aan. De hoofdentree, zaal en dramastudio’s richten zich hier op. Naar achteren toe neemt het volume in hoogte af, en zoekt het aansluiting bij de lagere bouwhoogte van de woonwijk. De stenen buitengevel heeft drie grijstinten die toe steeds lichter worden naarmate het gebouw hoger wordt. De buitengevels zijn deels doorgezet in het interieur. Binnenwanden en plafonds zijn in hout uitgevoerd.
Het interieurontwerp is er op gericht om elkaar te ontmoeten, kennis te maken met elkaar én de activiteiten in het gebouw, met zoveel mogelijk hergebruik en meubels met een tweede leven.
Het interieurontwerp van de centrale ruimte refereert aan een woonkamer. Het biedt alle kansen om in ontspannen sfeer elkaar te ontmoeten. Net als thuis zijn er tafels, stoelen, luie zitbanken, vloerkleden en kasten. Verderop, door het hele gebouw heen, zijn ontmoetingsplekken ontworpen. Een groot deel van de meubels zijn via Markplaats aangeschaft. Door de mix van oud en nieuw ontstaat vanaf het begin een vertrouwd gevoel bij de Nobelaer.

Grote overspanningen creëren wand- en kolomvrije ruimten, die bij veranderende behoefte naar elke wens kunnen worden ingedeeld. Het ontwerp maakt optimaal gebruik van de oriëntatie op de zon. De grootste glasvlakken bevinden zich aan de noordzijde. Het grote glasvlak aan de zuidzijde is voorzien van een 5 m. diepe luifel. Het dak is voorzien van zonnepanelen. Het gebouw en het tuinpark om het gebouw heen zijn als één geheel ontworpen, waarbij minimale footprint voorop stond. Tegenover de oppervlakte van het dak staat 1,5 maal groen oppervlak. Aan de west- en zuidzijde van het gebouw is dit ingericht als bloemenpark. Infiltratiegeulen rondom het gebouw en wadi’s in de overgang van terrein naar omgeving anticiperen op wateroverlast, droogte en hitte.