Herta Mohr






Introductie
In opdracht van de Universiteit Leiden heeft De Zwarte Hond het voormalig Cluster Zuid, ontworpen door Joop van Stigt eind jaren â70, circulair gerenoveerd en uitgebreid. Omgedoopt tot Herta Mohr, biedt dit structuralistisch meesterwerk 16.008 m² aan les- en studieruimtes, twee college- en vergaderzalen voor de Faculteit der Geesteswetenschappen.
Toelichting categorie
Het gebouw moest een sterkere verbinding met de stad realiseren. Het gastvrije ontwerp opent het gebouw naar de omgeving: de royale hoofdentree vormt een naadloze overgang tussen het buitenplein en het binnenplein, waardoor interactie met de stedelijke omgeving ontstaat. Zowel binnen, bij de gezellige coffeeco
er, als buiten, bij de comfortabele zitelementen op het plein, is er meer ruimte voor ontmoeting â wat de samenwerking en interactie tussen studenten en docenten bevordert.
Herta Mohr vormt een stimulerende leeromgeving doordat het gebouw een mode
e, open en duurzame sfeer biedt die interactie en creativiteit bevordert. Het gerenoveerde pand van de Faculteit Geesteswetenschappen is zo ingericht dat het met een ruim, centraal atrium en lichte, groene accenten barrières doorbreekt en ontmoetingen tussen studenten en medewerkers stimuleert.
Duurzame elementen zoals gerecyclede materialen en innovatieve architectonische keuzes versterken niet alleen het milieubewuste karakter, maar creÃĢren tevens een dynamische ruimte waarin ideeÃĢn vrijelijk kunnen worden uitgewisseld. De circulaire wand- en plafondbekleding is in nauwe samenwerking met aannemer Constructif en HarryVan tot stand gekomen. Ongeveer 4.000 m² Sequoia Redwood-plafondpanelen zijn geoogst uit het bestaande onderwijsgebouw en herbestemd als wandbekleding in het atrium.
De geoogste panelen werden vervolgens bewerkt door medewerkers van BWRI, een organisatie gericht op werk, re-integratie en inkomen. Zij verwijderden spijkers en frezen de lamellen, zodat de panelen opnieuw konden worden ingezet als wandbekleding in het gerenoveerde gebouw. Dankzij het specifieke patroon van de lamellen konden alle elementen geprefabriceerd en efficiÃĢnt worden gemonteerd, waardoor restmateriaal werd geminimaliseerd.
Dit project bewijst dat hergebruik van materialen niet alleen bijdraagt aan een duurzamere bouwsector, maar ook een stimulerende en sociaal verantwoorde omgeving creÃĢert die werkgelegenheid en vakmanschap bevordert. De combinatie van esthetiek, functionaliteit en duurzaamheid maakt Herta Mohr een inspirerende plek voor leren en samenwerken.
Toelichting ontwerp
De Zwarte Hond voerde in opdracht van de Universiteit Leiden de circulaire renovatie en uitbreiding uit van het voormalige Cluster Zuid-gebouw, oorspronkelijk ontworpen door architect Joop van Stigt eind jaren â70 voor de Faculteit der Geesteswetenschappen. Onder de nieuwe naam Herta Mohr belichaamt dit project toekomstbestendig en circulair bouwen.
Met 16.008 m² aan ruimte biedt het gebouw onderdak aan meer dan 700 les- en studieruimtes, twee collegezalen, diverse vergaderzalen, specialistische bibliotheken, een parkeergarage en gemeenschappelijke ruimtes. De ingrijpende vervanging van het centrale gedeelte door een ruim atrium, gecombineerd met een uitnodigende hoofdingang en verbeterde lichtinval, zorgt voor een overzichtelijke en heldere leeromgeving die de beleving van het gebouw versterkt en navigatie vergemakkelijkt.
Het oorspronkelijke ontwerp bestond uit zeven afzonderlijke âhuizenâ, elk even breed als twee typische Leidse grachtenpanden. Dit werd gerealiseerd door een duidelijk structureel raster, dat in het ve
ieuwde ontwerp behouden is. De karakteristieke paddenstoelvormige betonnen kolommen en voorgespannen betonnen vloeren krijgen hierbij extra prominentie, waardoor de structuur een integraal onderdeel is van de architectonische ervaring. Het flexibele raster biedt bovendien ruimte voor toekomstige aanpassingen in functie en ruimte, wat een belangrijk uitgangspunt is van het structuralistische ontwerp.
Bij de materialisatie is bewust gekozen voor duurzaam hergebruik. Betonnen kolommen werden gerecycled en oude sequoia redwood plafonddelen zijn omgevormd tot wandbekleding in het atrium. Deze innovatieve oplossingen, gerealiseerd in samenwerking met de sociale werkplaats BWRI, zorgen voor een optimale balans tussen budget en gerealiseerde kwaliteit.
Daa
aast dragen energiezuinige maatregelen â zoals zonnepanelen, isolatie, een warmte-/koudeopslagsysteem en de bouw van een robuustere tweede verdieping â bij aan de BREEAM Excellent-certificering, waarmee het gebouw voldoet aan de hedendaagse duurzaamheidsnormen en het architectonisch erfgoed van Joop van Stigt eert.