Leefbaarheid & Sociale Cohesie

Faculteit ITC

Plaats	Enschede
Functie	onderwijsgebouw
Start bouw	04-12-2021
Einde bouw	03-02-2023
Opening	01-10-2023
Budget	32.050.000 €

Introductie

ITC is een bijzondere faculteit aan de UTwente. Uit de hele wereld komen studenten en onderzoekers naar Enschede om te werken aan verduurzaming. De faculteit is voor hen een thuisadres, een ontmoetingsplek en een duurzaam symbool. Het gebouw herbergt onderwijsruimtes, labs, een studiecentrum, kantoren, een restaurant en drie patiotuinen.

Categorie toelichting

ITC is een van ’s werelds beste faculteiten voor ‘earth observation & geo-information’. Sinds 2010 is ITC onderdeel van de UT; de verhuizing naar de campus is het sluitstuk van deze integratie. De faculteit is voor de vele buitenlandse studenten en onderzoekers meer dan een plek om te studeren en werken; ITC is een gemeenschap, het gebouw vormt hun thuisbasis. Centraal in het ontwerp staat daarom het begrip ontmoeting. Het gebouw heeft een ‘Sociaal Hart’, waar iedereen elkaar tegenkomt. Het is een open ruimte met een tribunetrap naar het restaurant en de bibliotheek. De departementen zijn geclusterd rondom de atria, waardoor iedereen zicht op groen heeft. Onderwijs, kantoren, labs en studieplekken wisselen elkaar af; docenten, studenten en onderzoekers ontmoeten elkaar in de binnentuinen, die door een binnenstraat zijn verbonden. Gebruikers lopen steeds naar het licht toe, waardoor de oriëntatie voor iedereen helder is. Het gebouw biedt verschillende soorten plekken, variërend van dynamisch naar rustig. De verdiepingshoogtes van het bestaande gebouw zorgden voor een vanzelfsprekende basisverdeling. De compactere kantoren op de vloer met een lagere hoogte. De grotere ruimtes – o.a. onderwijs – op de hogere verdieping. Bij de atria liggen de open studiepleinen. Contact met het groen, licht en lucht maken deze plekken ideaal voor samenwerken en kennis delen. Werken gebeurt op besloten plekken. Privacy en concentratie zijn hier leidend. ITC’ers werken wereldwijd aan verduurzaming. Ze werken onder andere aan voedselveiligheid, de energietransitie, klimaatverandering en aan duurzame stedelijke ontwikkeling en smart cities. Het nieuwe gebouw geeft ITC’ers een duurzaam podium om te laten zien wie ze zijn en waar ze voor staan. Een duurzaam, flexibel en toekomstbestendig gebouw waarin natuur en cultuur zijn verbonden.

Ontwerp toelichting

De faculteit heeft niet gekozen voor nieuwbouw maar voor transformatie van een voormalig laboratorium uit 1972. Het casco heeft een extreme lengte (220m) en diepte (38m), een donkere, lage begane grond en een hoge verdieping. Het nieuwe ontwerp draait om het scheppen van ruimte en licht. Niet door toe te voegen maar door weg te halen: Vier atria – uitgezaagd uit de constructie – zorgen voor groen, verse lucht en daglicht en maken het gebouw met één ingreep geschikt voor het nieuwe gebruik. Het gebouw staat op een prachtige groene campus. De nieuwe atriumtuinen verbinden het gebouw met het landschap. Ze dragen bij aan gezonde lucht en een stressvrije werkplek. Het landschap is er royaal, de planten en bomen staan in meer dan een meter grond. Een van de atria vormt de nieuwe entree in het midden van het gebouw. Hier springt de gevel terug, het landschap plooit naar binnen. Dit geeft ITC een herkenbaar adres aan het kruispunt van twee stedenbouwkundige assen. De architectuur symboliseert de duurzame missie van ITC. Het behoud van de constructie vormt de basis. De hergebruikte zonwering op het zuiden voorkomt opwarming in de zomer. De installaties voor beide verdiepingen zijn gebundeld boven op de oude verdiepingsvloer. Hierdoor blijft het oude Bims-plafond in het zicht en wordt de vrije hoogte van de begane grond maximaal benut, zonder extra kanalen. De verse lucht wordt met natuurlijke trek afgevoerd via de atria, die de groene longen van het gebouw vormen. ‘Als ons doel is om ontwikkelingslanden te helpen, dan moet je zelf het goede voorbeeld geven, met duurzame huisvesting. We wilden zo veel mogelijk werken met wat er is. Niet alleen het gebouw, zelf maar ook het meubilair is merendeels hergebruikt.’ Jeroen Verplanke, opleidingsmanager ITCFaculteiten lijken steeds vaker op generieke kantoorgebouwen, met wit stucwerk en systeemplafonds. Passend bij ITC, is de architectuur hier specifieker en omarmt deze de imperfecties van het bestaande. Mede hierdoor is er zo’n hoge kwaliteit is gerealiseerd voor het budget. Het casco is zichtbaar, inclusief beschadigingen. Alle nieuwe elementen staan op of hangen aan de bestaande constructie, waardoor veel materiaal is bespaard. De eikenhouten puien en bamboe verdiepingsvloer voegen een warme toon toe. De materialen zijn robuust, details verfijnd, kleuren materiaaleigen. Ruwbouw is afbouw, dat is het uitgangspunt. De gevel varieert op oorspronkelijke architectuur van tafelconstructie met glazen verdieping. Adviseurs: Arup (bouwfysica), Valstar Simonis (installaties), Schreuders bouwtechniek (constructie), Flora Nova (aanleg tuinen) Joost de Beij (lichtadvies), Buro Loo (adviseur duurzaamheid UT)
Bouwtoezicht: BBC
Uitvoering: Bouwcombinatie Dura Vermeer Bouw Hengelo/Trebbe (bouwkundig) en Croonwolter&dros (installaties)

Samenwerking

Een team van UT, ITC, ontwerpers en ingenieurs heeft 5 jaar lang samengewerkt. (Interieur)architectuur en constructie, installaties en bouwfysica – alles is integraal ontworpen. Een van de redenen dat het zo goed klikte met de UT, was dat ze niet alleen het proces goed aansturen, maar ook veel investeren in de zachte kant van de samenwerking, en inhoudelijke hele goede mensen hebben. ITC had grote invloed op het ontwerp via een serie workshops.

Vorig gebouw Stadhuis Den Helder
Volgend gebouw Het Kruishuis

Project Details

Download het volledige projectdossier met alle details en specificaties.

Download projectdetails

Gebouw specificaties

Categorie: Leefbaarheid & Sociale Cohesie

Functie gebouw: Enschede

Datum van ingebruikname: 01/10/2023

Bouwperiode: 04/12/2021 - 03/02/2023

Opdrachtgever: University of Twente

Architecten: Wilma Visser
Don van Dasler
Marc Wools
Wouter Zwerink
Theresia van Koppen

Duurzaamheidslabels: ITC is een bijzondere faculteit aan de UTwente. Uit de hele wereld komen studenten en onderzoekers naar Enschede om te werken aan verduurzaming. De faculteit is voor hen een thuisadres, een ontmoetingsplek en een duurzaam symbool. Het gebouw herbergt onderwijsruimtes, labs, een studiecentrum, kantoren, een restaurant en drie patiotuinen.