Leefbaarheid & Sociale Cohesie

Portiekwoningen Molukkenstraat

Introductie

Aan de appartementencomplexen aan de Molukkenstraat in Groningen zie je de inkomensklasse niet af. Ze verbinden zich met de levendige buurt en versterken de sociale structuur. Het ontwerp is een hedendaagse vertaling van de geliefde architectuur van de wijk. Dankzij een eigenwijze ontwerpvisie is een hoge, duurzame kwaliteit gerealiseerd.

Toelichting categorie

In de selectie-fase werd om budgettaire redenen voor de sociale woningen het ontwerpen van een galerijontsluiting gevraagd. Volgens ons zou het galerijtype echter kwalitatief en sociaal een breuk in de wijk betekenen, voor zowel bewoners als omwonenden. Het type is teruggetrokken ten opzichte van de omgeving en levert weinig woonkwaliteit. Ook komt het type in de Indische Buurt niet voor.
De Indische Buurt is een vooroorlogse wijk met een rijke, gevarieerde stedenbouw en architectuur (grotendeels op Amsterdamse en Delftse school geïnspireerd).
Hoewel de wijk zeker sociale problematiek kent, dragen de aantrekkelijke architectuur en op buiten gerichte typologieÃĢn sterk bij aan een ontspannen sfeer, populariteit van de wijk, rijke mix van bevolkingsgroepen en sociale veiligheid en interactie.
In ons ontwerp, dat mede is geselecteerd door buurtbewoners, konden we binnen het budget een blok met portiekontsluitingen realiseren. De plattegrond van een portiekwoning heeft geen entree aan de gevel en daardoor meer daglicht en woonruimte. Door een heldere organisatie ontstaat een hoge woonkwaliteit, een directe relatie met de straat voor alle woningen en een aantrekkelijke gevel naar alle zijden.
De twee helften van het ensemble (een particulier en een sociaal woongebouw) zijn als gespiegelde, identieke volumes ontworpen. Zo ontstaat een stedenbouwkundige aansluiting op de omgeving die past in de opbouw, maat en schaal van de directe omgeving. Bovendien zijn beide gebouwen even rijk gedetailleerd - net als in de buurt is er geen kwalitatief onderscheid tussen particuliere en sociale sector. De kwaliteit van de sociale woningen sluit aan op die van de particuliere woningen.
De opbouw van de blokken maakt in het ensemble ÊÊn pleinruimte mogelijk, met een zorgvuldige, stapsgewijze overgang tussen privÊ-buitenruimte, semi-openbaar en openbaar. Hiermee ontstaat, in combinatie met de diverse buitenruimtes die elk appartement heeft, een veelheid aan relaties met de omgeving, die naar eigen inzicht ingevuld kunnen worden door de bewoner.
De kracht van de nieuwbouw schuilt deels in wat er níet is gebouwd: een galerijflat. Maar vooral in het nauwgezet aansluiten op het ruimtelijk-sociale functioneren van de buurt: een visuele en open relatie met de levendige straat; sociale veiligheid voor bewoners en buurt; nieuwe ruimte voor ontmoeting en interactie tussen de diverse wijkbewoners; en geen zichtbaar onderscheid naar inkomensklasse, maar hoge woonkwaliteit voor iedereen.

Toelichting ontwerp

Door de organisatie van de appartementen rondom twee portieken in plaats van aan een galerij krijgt elke woning een optimale meerzijdige oriÃĢntatie, een efficiÃĢnte, prettige indeling en een visuele relatie met de omgeving.
Daa
aast ontstaat er een grotere diversiteit aan indelingsvarianten binnen beide gebouwen. De opbouw van het volume is trapsgewijs. Door deze opbouw vormen de gebouwen een eenduidige stedenbouwkundige rand aan de parkzijde en sluiten ze ter hoogte van de bestaande bebouwing aan op de laagbouw. Zo passen de woongebouwen aan alle kanten naadloos in de omgeving.
De rijke detaillering, dieptewerking en ritmiek sluiten aan op de architectuur in de omgeving, en zijn ingezet om de volumes aan te sluiten op de menselijke schaal en maat. De klassieke gevelopbouw met basement, middendeel en dakbeÃĢindiging zorgt voor horizontaliteit. Die horizontaliteit wordt verder versterkt door laagsgewijs variaties in voegkleur en steensortering aan te brengen.
Door op de hogere niveaus lichtere steensortertingen aan te brengen, krijgt het gebouw een luchtiger uitstraling. Het volume wordt optisch verder verminderd door accentuering van de hoeken. De metselwerkpatronen en decoratie zijn gebaseerd op traditionele Molukse motieven. De uitvoering van de entreepartijen, (Franse) balkons en kozijndetailleringen versterken de expressiviteit en plasticiteit van de gevel.
De plattegrond van de appartementen biedt aan beide zijden woonruimte, met een directe relatie met de omgeving en centrale keuken. De appartementen hebben optimale zonoriÃĢntatie en meerdere buitenruimtes: ruime balkons om buiten te eten of te zonnen, een Frans balkonen/of een groot erkerraam met zitruimte. De woningen die gesitueerd zijn in de trapsgewijze afloop op de 3e en 4e verdieping hebben buitenruimte in de vorm van een dakterras, wat de levendigheid van het blok versterkt.
De spiegeling van de beide woonblokken, gecombineerd met het oplossen van het parkeren nabij de bergingen, zorgt ervoor dat de buitenruimten aan de straatzijde samen een plein vormen, met meer mogelijkheden voor recreatieve invulling. Dit plein sluit naadloos aan op het woonerf van de naastgelegen straat. Gezamenlijk vormen ze ÊÊn woonerf met shared space en de nadruk op buitenleven. De privÊ buitenruimtes van de woningen worden door hagen gescheiden van de gemeenschappelijke buitenruimte. De gebouwen hebben een EPC van minder dan 0,4 en een energieklasse van A+++. Het sociale huur complex is gasloos.

De-Unie-Architecten-Molukkenstraat-00003.jpg
Project Details

Download het volledige projectdossier met alle details en specificaties.

Download PDF

Gebouw specificaties

Categorie Leefbaarheid & Sociale Cohesie
Plaatsnaam project Groningen
Functie gebouw Woongebouw
Datum van ingebruikname 2019-12-02
Bouwperiode Van 2018-04-02 tot 2019-10-11
Opdrachtgever Dijkstra Ontwikkeling en Woningbouwvereniging Lefier
Architecten Olaf Janson Rik Veltman Paul van Bussel
Aannemers Bouwgroep Dijkstra Draisma | Dokkum
Adviseurs - zie projectdetails - zie projectdetails
Colofon

Architectenbureau DE UNIE ARCHITECTEN
Telefoonnummer 0505252777