Stimulerende Omgevingen

RUG/Campus Fryslân in de beurs van Leeuwarden

Introductie

De RUG zocht een locatie in de binnenstad van Leeuwarden voor Campus Fryslân, haar 12e faculteit. Het werd de voormalige beurs, een rijks-momument uit 1880 van architect Romein. Wegens het college-model kreeg dit universiteitsgebouw een verrassende indeling. Het is het eerste all-electric onderwijsgebouw van Nederland in een rijksmonument.

Toelichting categorie

Het werd al snel duidelijk dat het geen standaard faculteitsgebouw zou worden met grote collegezalen. De vraag spitste zich toe op een andere manier van studeren: thuis de stof leren en deze op de universiteit gezamenlijk uitdiepen in kleine groepjes. De campus krijgt extra gestalte door elkaar zo veel mogelijk te kunnen ontmoeten en inspireren.
Campus Fryslân heeft nog maar 1 grote zaal. De overige onderwijsruimtes zijn grote en kleine lokalen, kamers en één-persoons cellen. Tussen en op deze zalen en kamers is zo veel mogelijk ruimte gelaten voor informeel studeren in een divers landschap. Het living lab is daar een voorbeeld van. Dit is een multifunctionele ruimte in het hart van het gebouw. De begane grond is rustig en stiller voor geconcentreerd werken. Van nature is dit ook een stil gebied wegens de in het monument reeds aanwezige zware verdiepingsvloer van beton. Op de verdieping is meer reuring rondom de centrale hal en het restaurant.
Ook het contact met de buitenwereld is van belang, te beginnen bij de stad. En dat gaat in twee richtingen. Op de hogere vloeren zijn er verrassende uitzichten op medestudenten, de stad en de straat gecreëerd. De stad wordt een interessant programma geboden in de vorm van lezingen en bijeenkomsten. Op de hoger gelegen vloeren kunnen de mensen in de stad die langs ‘De Beurs’ komen een glimp opvangen van de gebruikers binnen. Het licht gaat er pas om tien uur ’s avonds uit.

Toelichting ontwerp

De voormalige beurs werd in 1980 omgebouwd tot openbare bibliotheek. Het originele beeld werd destijds deels uitgewist door systeemplafonds en een nieuw hoofd-trappenhuis. Wij hebben ons ontwerp gericht op het respecteren en waar nodig terugbrengen van het oorspronkelijke karakter van de beurs.

De begane grond was van origine een pakhuis voor de te verhandelen landbouwproducten met een sobere en doelmatige afwerking. Hier is het systeemplafond verwijderd en het originele betonnen plafond schoon gestraald waardoor de toogjes op stalen liggers weer in het zicht zijn gekomen. De gewassen grind-beton vloer sluit in zijn pure vorm aan bij de oorspronkelijke vloer van gebakken klinkertjes. In deze wat ruwer afgewerkte catacomben is het nieuwe programma gehuisvest in losstaande strakke witte dozen, los van alle originele wanden en het plafond. Alle installatie kanalen zijn hier verzameld en vervolgens op de gewenste plekken door de vloer omhoog geprikt. Hier ondersteunen de leidingen het gewenste beeld. In de mooi afgewerkte wereld op de verdieping konden we op deze manier leidingen uit het zicht houden.

Op de eerste verdieping was de beursvloer waar handel werd gedreven in een hoge, lichte, rijk gedecoreerde zaal, verdeeld in 3 traveeën. Hier is het levendiger rondom de centrale hal die via de gereconstrueerde monumentale trap rechtstreeks via het tochtportaal naar de straat leidt. De ruimte is opgevuld met eiken houten volumes op verschillende niveaus. Het eiken gaat van een lambrisering via de vloer over in een wand en plafond. Op en tussen de nieuwe volumes is een divers studielandschap ontstaan met verrassend zicht op medestudenten, het interieur van het gebouw en de stad.

Het monument is met 262 zonnepanelen en een warmtepomp all-electric gemaakt. Vanuit de kap wordt de gebruikte lucht afgezogen uit de nieuwe ruimtes. De retourlucht verwarmt meteen de grote open ruimte op de eerste verdieping.

BEL-1.jpg
Project Details

Download het volledige projectdossier met alle details en specificaties.

Download PDF

Gebouw specificaties

Categorie Stimulerende Omgevingen
Plaatsnaam project Leeuwarden
Functie gebouw Onderwijsgebouw
Datum van ingebruikname 2019-08-26
Bouwperiode Van 2018-01-08 tot 2019-04-08
Opdrachtgever RUG afdeling VGI
Architecten Kees de Haan
Aannemers Bouwgroep Dijkstra Draisma | Dokkum
Colofon

Architectenbureau J.O.N.G.architecten
Telefoonnummer 0514564130