‘Wisselgroei’
Doelbewust heeft de gemeente Apeldoorn een strategie uitgezet om de dynamiek van de nieuwe stadsuitleg Zuidbroek te koppelen aan de verbetering van leefbaarheid en sociale cohesie in de wederopbouwwijk Anklaar. Onder het motto ‘wisselgroei’ werden de programmatische en ruimtelijke structuur van beide gebieden op elkaar afgestemd, zodat een nieuw stadsdeel kon ontstaan.

Aanhaken omgeving
Naast nieuwe winkels en een nieuw zorgcentrum zijn woningen toegevoegd en is de openbare ruimte sterk verbeterd, onder meer door aanleg van een grote parkeergarage. Ook was oog voor de aanhaking van ontwikkelingen in de omgeving. Aan de westkant werd een groot deel van de hoogbouwflats gesloopt en vervangen door een autoluw, groen laagbouwmilieu. Daardoor kon de Tannhauserstraat ter plaatse van het nieuwe centrum vervallen, zodat een nieuwe centraal plein kon worden gemaakt. Aan de oostkant ging het om een betere verbinding met het naastgelegen gezondheidscentrum.

Leefbaarheid en sociale cohesie
De vernieuwing van het oude winkelcentrum Anklaar heeft geleid tot een goed bereikbaar, nieuw (winkel)centrum met een breed aanbod. Door de ligging aan de ‘binnenring’ van Apeldoorn is het centrum al vanaf de opening zeer concurrerend met andere centra in de stad. De waardering van omwonenden en bezoekers is hoog.

De architectuur is ingezet als contramal van de openbare ruimte. De leefbaarheid van het gebied is sterk verbeterd door het toevoegen van woningen (sociale controle) en het opheffen van ‘achterkanten’. De functies en de uitstraling van het project dragen bij tot een prettige sfeer in het gebied en nodigen uit tot verblijf. Mensen uit de buurt, de stadsuitleg en andere delen van Apeldoorn ontmoeten elkaar in het Stadsdeelhart. Daarmee wordt sociale cohesie versterkt.

Trots
Het project versterkt de kwaliteit van de wederopbouwwijk door oude en nieuwe structuren en routes met elkaar te verknopen tot een nieuwe, betekenisvolle plek met een optimistische en verzorgde uitstraling. Daarmee draagt het project bij aan de vitaliteit en trots van de oude wijk.

Opgave
Twintig jaar geleden koos Apeldoorn voor een strategie om de nieuwbouw van Zuidbroek te verbinden met de verbetering van de wederopbouwwijk Anklaar. Ruimtelijk werd ingezet op een stelsel van verbindende lijnen tussen beide gebieden. Deze lijnen komen samen bij het oude winkelcentrum Anklaar en kruisen daar de Laan van Zevenhuizen, onderdeel van de Apeldoornse Ring. Programmatisch werd besloten tot een gemeenschappelijke voorzieningenstructuur voor het nieuwe stadsdeel door herontwikkeling van deze plek.

Planopzet
Bij de opzet zijn twee schijnbaar tegenstrijdige uitgangspunten gehanteerd. Enerzijds een vanzelfsprekende aansluiting op de omgeving, anderzijds een eigen sfeer en identiteit. Het Stadsdeelhart heeft een traditionele opzet waarin kleine bouwblokken en twee paviljoens een fijnmazig stelsel van openbare ruimten vormen. De bouwblokken sluiten aan bij de ‘korrelgrootte’ van de omgeving. De paviljoens hebben hoge arcades en markeren de belangrijkste plekken van het gebied: het marktplein en het voorplein aan de Ring.

Programma
Het programma bestaat uit een stapeling van een grote parkeergarage en winkels met daarboven woningen. Veel aandacht is besteed aan een directe en prettige verbinding tussen ‘onder- en bovenwereld’, onder meer door daglicht en kunsttoepassing.

Uitstraling
Ook voor de architectuur was ‘inpassen en verbijzonderen’ het devies. Inspiratie was de wederopbouw van Le Havre door de Franse architect Perret: modern, maar met een sterk gevoel voor de klassieke traditie. Met een vergelijkbare aanpak is een nieuw, rijk beeld gemaakt, zonder de link met de omgeving te verliezen. De gevels zijn opgebouwd uit een regelmatig raster van betonnen banden en metselwerk penanten, met daartussen Franse balkons. De paviljoens zijn als accenten tussen de bouwblokken uitgewerkt in architectonisch beton.

De blokken en paviljoens krijgen samenhang door een ritme van vaste maatverhoudingen en terugkerende architectuurelementen. Er is een beperkt palet van materialen toegepast: een genuanceerde, lichtgele wasserstrich steen in combinatie met witgrijs architectonisch beton en ivoorkleurige glazuurstenen bij entrees en loggia’s. De gevels zijn zorgvuldig geprofileerd en gedetailleerd. Ze vormen een ‘solide’ begrenzing van de openbare ruimte en houden zo de bonte vluchtigheid van het winkelen goed in evenwicht. Als contrast zijn de twee losse stijgpunten met lift, trap en rolpad uitgewerkt als kleine paviljoens in glas en staal.