Maczek Memorial






Introductie
Het Generaal Maczek Memorial heeft als doel om de geschiedenis van de Poolse strijdkrachten in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog te vertellen. Dit gebeurt aan de hand van het verhaal van generaal Maczek die samen met zijn militairen begraven ligt op het Poolse Militair Ereveld te Breda.
Toelichting categorie
Het verhaal gaat over de bevrijding en de strijd die daar voor nodig was. Hoe maak je dit voelbaar en leesbaar in een nieuw gebouw en een expositie, waarbij het paviljoen, de expositie en het bestaande ereveld samen ÊÊn verhaal vertellen?
Het eerste wat opvalt aan het gebouw als je aankomt bij het Pools militair ereveld is een enorme fotowand met beelden van de bevrijding door de Poolse troepen die de bezoekers tot in het gebouw begeleidt. De wand van grafisch beton vormt het decor van het aanpalende militaire ereveld. Een belangrijke plek voor de stad Breda. Daar waar hun bevrijders begraven liggen, wordt nu het verhaal van de bevrijding verteld en doorgegeven aan toekomstige generaties. De visualisatie hiervan in de vorm van het memorial maakt het verhaal voelbaar en beleefbaar. Hierdoor blijft het besef van het belang van onze vrijheid actueel. Breda is hiermee een icoon rijker.
Toelichting ontwerp
EEN VERHAAL MET TWEE KANTEN
Het concept van het ontwerp is gebaseerd op een tegenstelling tussen twee aspecten van de oorlog. Enerzijds het eren van de gesneuvelde helden en het vieren van de bevrijding, anderzijds de geleverde strijd en de veroorzaakte verwoestingen. De keuze van de situering van het paviljoen op het terrein vindt zijn oorsprong in deze tegenstelling. Het paviljoen ligt centraal en vormt de overgang tussen twee werelden. Het voorterrein staat symbool voor het eren van de militairen en het vieren van de bevrijding. Het achterterrein staat symbool voor de oorlog en zijn verwoestingen. Alle ontwerpkeuzes hebben het doel de bezoeker mee te nemen als in de scenes van een film. Een vertelwijze gebaseerd op getuigenissen uit de geschiedenis van de Poolse bevrijders. Breda heeft vandaag de dag een grote Poolse gemeenschap waarin veel familiale banden bestaan met militairen die begraven liggen op het ereveld. Het Memorial heeft als doel een educatieve verbinding te leggen. De boodschappen uit het verleden dienen als brug naar het heden.
EXPOSITIE
Het architectonisch concept van het paviljoen is gebaseerd op een routing waarbij buiten en binnen als vanzelfsprekend in elkaar overlopen. Een belangrijke inspiratiebron voor dit concept was het Barcelona Paviljoen van Mies van der Rohe. Een betonnen wand die integraal deel uitmaakt van het paviljoen en de bezoeker naar binnen leidt, toont een afbeelding van de bevrijding van Breda. Vanuit de tentoonstellingsruimte is er zicht op het voor- en het achterterrein en wordt de sterke tegenstelling zichtbaar. Het geordende voorterrein met het ereveld en een wanorde met tentoongestelde objecten op het achterterrein. Het paviljoen is de overgang tussen deze twee werelden. Binnen maar ook buiten zijn delen van de vloer open gezaagd en gevuld met inktzwarte lavabrokken. Dit staat symbolisch voor zwartgeblakerde grond. In deze gaten worden objecten tentoongesteld die gebruikt zijn in de tweede wereldoorlog en direct te maken hebben met de geÃĢxposeerde verhalen. Extra informatie wordt gegeven door middel van interactieve media. Het paviljoen herbergt tevens een kenniscentrum en een presentatieruimte.