Particuliere Woonbeleving

Merriedobbe

Introductie

Aan de rand van de stad Leeuwarden, op de grens van een natuurgebied, is de karakteristieke boerderij De Merriedobbe verbouwd tot een dubbel woonhuis. Twee gezinnen delen de voormalige veehouderij. De transformatie naar meerdere wooneenheden bood een prachtkans om de kwaliteiten van rust en ruimte te combineren met gemeenschappelijk wonen.

Toelichting categorie

Beide gezinnen woonden jarenlang in een kleine woning in de stad, met een paar vierkante meter buitenruimte. Het ene gezin in Groningen, het andere gezin in Leeuwarden. Nooit hadden ze als doel om buiten te gaan wonen, totdat deze plek zich bij toeval aandiende. Het leven is onvoorspelbaar.

De levensloop verandert, maar de woning verandert niet gemakkelijk mee. Er was dus behoefte aan een andere manier van wonen en leven: Rustiger, ruimtelijker, lichter, flexibeler en duurzamer. Ook betaalbaarder, en door de boerderij te splitsen in twee eenheden werd buiten wonen op de rand van de stad in de natuur opeens mogelijk. In een zekere gemeenschappelijkheid, wat voor de gezinnen een ideale combinatie met zich mee brengt van je vrij voelen wanneer je dat wil en prettig sociaal contact wanneer dat gewenst is.

Het voorhuis is onder de kap op afstand gehouden van het achterhuis in de stal, waardoor er geen contactgeluid is. Het voorhuis is deels in oude luister hersteld. Enkele verrassende ruimtelijke doorbraken zorgen voor transparantie en een vloeiende aaneenschakeling van plekken, waar voorheen de organisatie bestond uit een optelsom van kleine ruimten langs een gang. Op de verdieping is veel woonruimte toegevoegd en vides met trappartijen bieden een ruimtelijke toevoeging. De voorgevel is volledig hersteld.

Het achterhuis is gebouwd in de schuur. Een doorbraak aan de achterzijde biedt een panoramisch uitzicht over een dobbe. De leefruimten zijn rondom een stalruimte georganiseerd, die de woning compact houdt. De volte vormt als speelplek het hart van de woning. Door de bintenstructuur volledig intact te laten wordt een blijvende herinnering aan de koestal levend gehouden.

Beide woningen zijn zo gesplitst, dat het karakteristieke erf onaangetast is gebleven. Een gezamenlijk zonneveld en warmtepomp voorziet in de energie van beide woningen.

Van leven in de stad naar leven buiten met de seizoenen is een enorme opwaardering van de woonbeleving. De boerderij wordt niet alleen gezamenlijk onderhouden maar ook de boomgaard, de moestuin, de bloemen en planten. Kippen en kinderen scharrelen vrij rond op het erf.

De transformatie van deze boerderij naar twee woningen heeft twee gezinnen bewuster doen leven. Het is een opgave die meer en meer interessant gaat worden. Het biedt op deze manier betaalbare woonruimte, zorgt voor behoud van karakteristieke landschappelijke waarde en voorkomt wildgroei aan de randen van dorpen.

Toelichting ontwerp

De naam De Merriedobbe verwijst naar een oude, uitgeveende plas ten westen van het dorp Tytsjerk. Het achterland aan de oostzijde van Leeuwarden was, voor de herverkaveling, oorspronkelijk een uitgestrekt veenlandschap van poelen en plassen, door uitvening ontstaan. Een ideaal jachtgebied voor de grote heren uit Leeuwarden en Burgum, die er hun buitens hadden.

Later is dit gebied ingepolderd waardoor het geschikt werd gemaakt voor veeteelt. Dit hield op in 1995, toen de gemeente van de weilanden een natuurgebied wilde maken. De dobbe is kunstmatig uitgediept en het gebied rondom is tot natuurgebied verklaard.

De boerderij kijkt met de stalzijde aan de achterkant uit op dit natuurgebied. Voor de bewoners die de boerderij eerst aankochten ws dat de reden om aan de achterzijde te willen wonen. De nieuwe woning aan de achterzijde is volledig in de voormalige met riet gedekte stal gebouwd. Het bontwerk van deze stal is hersteld en aan de oostzijde is de gevel volledig opengewerkt voor licht en zicht. Alle woonvertrekken zijn geschakeld langs de buitengevels en in een U-vorm georganiseerd rondom de voormalige hooi- opslag dat nu als binnenplaats fungeert. Hier is de voormalige stal nog volledig intact gelaten, met origineel bintwerk, sporen en riet in het zicht, vanuit de woning en vanuit de stal. Deze herinnering aan het verleden is zichtbaar en voelbaar vanuit alle vertrekken van het huis, door hoge raampartijen langs alle vertrekken. De stal, volledig met onbehandeld eiken planken omzoomd en bestraat met originele geeltjes, doet dienst als speel- en ontspanningsplek.

Het voorhuis en de stalwoning worden gescheiden door een brandmuur, die met originele stenen is opgemetseld. Daarachter loopt de originele stal gevoelsmatig nog een travee door. De familie die hier woont heeft gekozen voor een verwarmde patio. Trappartijen en vides maken de ruimtelijke en visuele verbinding met boven. De ruimte is bestraat met originele geeltjes. De woonvertrekken grenzen allemaal aan de patio, die natuurlijk licht krijgt door middel van grote dakvensters. In het voorhuis zijn originele details in ere hersteld. Leefruimtes zijn gecombineerd tot een vloeiende ruimte, waar de voormalige gang bij is getrokken. Voormalige bedstedes doen nu dienst als room-devider midden in deze woonruimte. De woningen zijn beide all-electric en volledig energieneutraal. Warmtepompen worden gevoed door zonnepanelen die in het open veld staan, waardoor het rieten dak wordt ontzien.

Merriedobbe 1.jpg
Project Details

Download het volledige projectdossier met alle details en specificaties.

Download PDF

Gebouw specificaties

Categorie Particuliere Woonbeleving
Plaatsnaam project Leeuwarden
Functie gebouw Woongebouw
Datum van ingebruikname 2020-01-31
Bouwperiode Van 2018-01-01 tot 2020-01-06
Opdrachtgever Familie Van der Veen en Makkink
Architecten Bart Zantman
Aannemers Wiersma Bouwbedrijf (nu Kolthof) | Leeuwarden (nu gevestigd in Stiens)
Colofon

Architectenbureau Zantman Architecten
Telefoonnummer 0641921271