Openluchtschool Goirle






Introductie
In de jaren â50 ontwierp Jos. Bedaux de Openluchtschool die zijn kleinzonen meer dan 70 jaar later transformeren tot 7 luxe woningen. In de oude klaslokalen zijn de woonkamers gesitueerd, terwijl het slapen opnieuw op de galerij plaatsvindt. Door de herbestemming maakt het gebouw onderdeel uit van het omringende woonmilieu in de groene villawijk.
Toelichting categorie
De opdracht voor deze transformatie is verkregen door middel van een open tender. Sloop van het pand behoorde ook tot de mogelijkheden. De inzendingen bestonden uit een bieding met een plan. Wij sloegen de handen ineen met een bevriende ontwikkelende aannemer. Door de architectonische kwaliteit, de gedeelde liefde voor het werk van Jos. Bedaux en de goede staat van het gebouw, stond behoud van het pand voor beide partijen buiten kijf. Uiteindelijk bleek ons duurzame plan ook het meest te kunnen opbrengen. De gemeente was vanaf het begin enthousiast over het ontwerp omdat het recht deed aan het bestaande gebouw, het voortbestaan ervan werd verzekerd en nagenoeg alle omliggende bomen en groene kwaliteit behouden kon blijven.
Door de opbouw van het pand in 7 traveeÃĢn, was de keuze voor het realiseren van 7 grondgebonden woningen met 2 verdiepingen snel gemaakt. De woningen variÃĢren van 170 tot 220 m2. Gezien de ligging te midden van vrijstaande villaâs in een gerenommeerde straat durfde wij het aan de woningen een dergelijke omvang te geven en in een hoog prijssegment te laten verkopen. De repetitieve hoofdopzet bleek vele afwijkingen te hebben per travee. Deze afwijkingen waren aanleiding om iedere woning afwijkend te ontwerpen, reagerend op bestaande indelingen en raamopeningen of bijvoorbeeld de aanwezigheid van de bestaande hoofdtrap. De ontwikkelaar hecht veel waarde aan goede plattegronden; deze zijn veelvuldig aangepast en verfijnd alvorens in verkoop te gaan.
Na de verkoop konden de bewoners hun woonwensen kenbaar maken. Samen met ons bureau, de ontwikkelaar of een eigen architect kwamen de verschillende indelingen tot stand, soms met vergaande bouwkundige wijziging, maar altijd in samenspraak en met goedkeuring van de architect. De ontwikkelaar en aannemer toonde een enorme bereidheid om mee te gaan in de verschillende individuele wensen. Opvallend was dat alle bewoners zich bereid vonden een goede balans te vinden tussen de eigen wensen en het gemeenschappelijke belang om het bestaande pand in ere te houden. Het resultaat is een ongekende keur aan unieke wooneenheden tezamen in een prachtig gerenoveerd gebouw.
De bewoners delen de open ruimte van de voorzijde van het gebouw. Gekozen is om deze plek met bomen zo veel mogelijk intact te laten, als onderdeel van het bos. Tussen de bestaande bomen is hier een gemeenschappelijke carport voorzien. Deze open blek in het bos nodigt de bewoners uit tot interactie met elkaar.
Toelichting ontwerp
In de jaren â50 ontwierp Jos. Bedaux de Openluchtschool in Goirle. De school, ontworpen voor kinderen met een chronische luchtwegaandoening, vormt een sleutelwerk in zijn oeuvre. De school voorzag in slaap- en onderwijsvertrekken in de open lucht.
Meer dan 70 jaar later heeft Bedaux de Brouwer Architecten de kans gekregen het pand te transformeren tot zeven luxueuze woningen. Het uitgangspunt van de transformatie is het behouden van de waardevolle architectonische elementen, zoals de ingetogen bakstenen gevel aan de voorzijde en de openluchtgalerij op de eerste verdieping.
De openluchtschool is gesitueerd in een bosrijke omgeving als onderdeel van een groter scholencomplex. Het gebouw staat gedraaid ten opzichte van de aangrenzende laan en bebouwing en neemt hierdoor een eigenzinnige maar vanzelfsprekende plek in tussen de grote bomen.
Het gebouw kent een kamstructuur, met een hoger bakstenen volume als verbindend element met daaraan een reeks losse lokalen en binnenhoven. De lokalen staan op deze manier aan drie zijden in verbinding met het omringende bos. Vroeger konden deze lokalen door middel van grote glazen vouwwanden volledig worden opgezet. De open klaslokalen staan in groot contrast met het ingetogen gesloten metselwerk hoofdvolume. Ook de tussenliggende hoven fungeerden als âklaslokalenâ in de open lucht.
De uitdaging van het ontwerp was dit contrast tussen de verschillende gebouwdelen te respecteren. Slechts een aantal voordeuren is aan de metselwerk gevel toegevoegd op de plek waar ramen zaten. De oorspronkelijke hoofdentree in dit volume is nu de entree van âeenâ van de woningen. Naast de entrees bevinden de secundaire functies zich aan deze gesloten gevel. Aan de zonzijde bevinden zich de woonvertrekken en de tuinen. In de binnenhoven zijn door middel van een grote glazen pui woonruimten toegevoegd. Deze nieuwe ruimten en hoge klaslokalen aan deze zijde met daarin de woon- en eetgedeelten, bieden een spectaculair zicht op het omliggende groen.
De lokalen die in de loop van de tijd zijn dichtgezet met metselwerk, zijn weer geopend. De metselwerk gevel is gecementeerd en lichtgrijs geschilderd en onderscheidt zich daarmee subtiel van het baksteen en verhult de vele wijzigingen die aan deze volumes zijn gemaakt.
Op de eerste verdieping bevindt zich een overdekte galerij, waar de kinderen vroeger in de buitenlucht sliepen. Door middel van een lange glazen gevel zijn hier slaapvertrekken gecreÃĢerd, behorende bij de onderliggende woning