Eentien Architecten heeft de kliniek van 11.000 m² ontworpen voor een doelgroep van cliënten die langer dan een jaar psychiatrische zorg nodig hebben. Met deze kliniek gaat een ingrijpende ve
ieuwing van start waarbij een GGZ zorgcampus zal ontstaan van meerdere grote klinieken in een landschappelijke omgeving.

Alles aan dit woon-zorggebouw staat in het teken van het ‘Healing Environment’, een gezonde omgeving gebaseerd op fysieke zaken als frisse lucht en daglicht overal in het gebouw. Maar ook door het vooropstellen van ruimtelijke oriëntatie, het vermijden van eenvormig- en eentonigheid en een intuïtieve way-finding. De overal nabije aanwezigheid van groen. De goede akoestische voorzieningen en geluidsisolatie zijn overal doorgevoerd. En tenslotte het gebruik van natuurlijke, tactiele, duurzame en mooi verouderende materialen als steen, bamboe, hout en mooie wandbekledingen in frisse tinten.

Tijdens het ontwerptraject deed zich de mogelijkheid voor om de op het terrein gevestigde locatie van het Albeda Zorgcollege te integreren in de nieuwbouw van de kliniek. Voor de opleiding tot verpleegkundige vormde dit een unieke kans om concreet vorm te geven aan een praktijkgerichte onderwijsvorm. De opleidingsruimtes liggen in de onderbouw met een eigen entree naast de entree van de kliniek. Zo ontstaat er een levendige plint en dito entreegebied op maaiveldniveau. Door de onderbouw lager aan te leggen dan het bestaande maaiveld en de zorg- en woonverdiepingen iets hoger te leggen ontstaat er ruimtelijke en functioneel geordende buitenruimte, zowel van de parkachtige zijde aan de Oude Maas als een verlaagde entreeplein aan de centrale as van de campus.

De uitdaging van een mode
verblijfsgebouw voor de GGZ zit in de organisatie van het kruisverband tussen de (toenemende) autonomie van de cliënten tijdens hun hersteltraject en de effectieve inzet van de zorgprofessionals en hun organisatie. Hierbij gaat het niet alleen om behandeling van psychiatrische klachten maar juist ook om de begeleiding die nodig is om weer meer grip op het leven te krijgen. De interactie met de omgeving, de naasten en de gemeenschap is hierbij essentieel. Dit zorggebouw staat dan ook midden in de maatschappij en laat deze zelfs toe tot de door haar beschermde binnenwereld.

De kliniek huisvest 144 individuele wooneenheden, vormgegeven als micro-appartementen. Cliënten kunnen naar keuze zelfstandig koken en eten of gebruik maken van de groepsvoorzieningen. De gemeenschappelijke woonkamers vormen samen met de houten buitenruimtes het grotendeels transparante middendeel van de kliniek. In het hart van het gebouw is een terrasvormige tuin aangelegd. Het daglicht kan diep doordringen tot in het hart van het gebouw. De centrale waterval trap ontwikkelt zich rondom deze binnentuin zodat er horizontale en verticale zichtrelaties ontstaan die een gevoel van overzicht en oriëntatie geven. Rondom binnentuin en trap ligt een centrale ontsluitingsring met algemene voorzieningen. Vanuit deze centrale ring zijn er afwisselend relaties met de binnentuin, de buitenwereld, de trappen en de woonvleugels.

De realisatie van 144 individuele studio’s met sanitaire cel en kookgelegenheid is tamelijk uniek te noemen. Hier begint het traject van de cliënt terug naar een zelfstandig bestaan. De normalisatie en autonomie van de cliënt staat voorop. Door middel van een volledige mock-up van de studio is deze tijdens het ontwerptraject volledig getest op functionaliteit, veiligheid, beleving en de integratie van installaties. De gevels van de studio’s bestaan uit een set van puien die afwisselend naar buiten zijn geplaatst en daardoor werken als erker met een zitplaats in de vensterbank die een royaal uitzicht op de rivier biedt. In de slaapruimtes zijn de puien smal en terugliggend ten behoeve van daglicht met behoud van privacy. Door middel van raamroosters wordt privacy, veiligheid en frisse lucht gewaarborgd.

De uiteindelijke vorm van het gebouw is de uitkomst van twee krachten: een optimale inte
e zorgorganisatie en de organische inpassing te midden van waterpartijen en monumentale bomen op het terrein achter de zomerdijk van de Oude Maas. De gebouwdelen zijn ten opzichte van elkaar licht geknikt om te ontsnappen aan de rigide H-vormige diagramvorm en daarbij alle studio’s een optimaal uitzicht te bieden op het rivierengebied.