Het vijftig jaar oude, carrévormige schoolgebouw in de Aalderinkshoek is sterk verouderd. De grote aanpassingen moeten vooral inpandig plaatsvinden. Het schort bijvoorbeeld aan goede installaties om de leerlingen ‘s zomers voldoende verkoeling te bieden. De renovatie die nu nog in de bestekfase zit, wordt over drie jaar uitgesmeerd. De werkzaamheden vinden plaats terwijl de lessen door kunnen gaan.

“Een mooie opgave waar onderwijsvernieuwing, hergebruik en verduurzaming samenkomen in een nieuw onderwijs- en gebouwconcept”, meldt het bureau op zijn website. In het ontwerp speelt het uitnodigende, open karakter van de entree en de aanpalende centrale hal een prominente rol. “Het is de bedoeling dat het gebouw hierdoor meer gaat leven”, zegt Martijn van Lith, bezig aan zijn vijfde jaar bij LKSVDD. “De oude centrale ruimte had rondom diverse klaslokalen. Daardoor was het er ongezellig, je had geen zicht naar buiten. Het casco blijft staan, maar een groot stuk vloerveld gaat er uit. Daar maken we een vide met een glazen pui over twee verdiepingen. Het oorspronkelijke gebouw staat op poten. De begane grond was grotendeels in gebruik als fietsenstalling. Die ruimte zal in de toekomst voor de creatieve vakken worden gebruikt.”

Beleving
Door het realiseren van de vide ontstaat vanaf de tweede verdieping een mooi zicht op de centrale ruimte, waar de nieuwe entree op aan zal sluiten. De leerlingen gaan dus niet meer door de zijkant naar binnen, de huidige ingang, maar komen direct in de grote hal. “Daardoor creëren we een stukje meer beleving tussen binnen en buiten. Een ruimte moet een beetje als thuis worden ervaren, zodat je er prettig kan verblijven.”

Die beleving is van scratch af aan goed te ontwerpen, maar in het geval van een renovatie een stuk moeilijker te realiseren. “In eerste instantie is het lastig om de bestaande situatie goed in kaart te brengen”, weet Van Lith. “Er verandert nog wel eens wat in de loop der jaren. Ter voorbereiding hebben we de situatie in kaart gebracht. Letterlijk tot in de puntjes met behulp van een point cloud. Oude bouwtekeningen bieden het globale inzicht. Inmeten helpt om alles nauwkeurig te controleren.”

Het technische ontwerp was vooral een gevecht met de beschikbare ruimte. “Je kan niet zomaar door bestaande liggers en kolommen heen. Dat maakt het uitdagend om de ventilatiekanalen voor de luchtverversing door het gebouw te krijgen. Daarbij moet je onder de liggers door, waardoor de plafonds lager uitkomen. Dat is zoeken naar alternatieven om te zorgen dat de ventilatiekanalen, schachten en plafonds toch op de goede plek komen. Een ruimte moet nog wel als een ruimte worden ervaren en niet als een smal gangetje, waar het plafond bijna op je hoofd hangt. Om alle voorzieningen in een bestaand gebouw op een nette manier te realiseren, was voor mij de grootste uitdaging.”

Digitaal platform
Veel leerlingen hebben in coronatijd de lol en gekkigheid met hun vrienden en vriendinnen op het schoolplein moeten missen. Ook Van Lith was veelvuldig thuis. De papieren versie van het Bouwbesluit ligt nog op kantoor. “Ik ben er al een jaar niet geweest. Het zoeken naar de relevante regels kan makkelijk vanuit huis. Dan is BRISwarenhuis heel gemakkelijk. Prettig dat de info altijd up-to-date is, vandaar dat wij het regelmatig gebruiken, ook bij Pius X. Het is een keer bijna mis gegaan toen we de papieren versie van de NEN-norm voor parkeren raadpleegden. Die norm was ondertussen vernieuwd. Er zit nu een nieuwe norm voor daglicht aan te komen. In de tijd dat alles digitaal gaat en je zo min mogelijk wilt printen, is een digitaal platform eigenlijk heel logisch.”

Hoge hoed
Van Lith is als BIM-coördinator tevens verantwoordelijk voor de coördinatie van dit BIM-project. LKSVDD architecten, het bouwmanagementbureau, het installatieadviesbureau en de constructeur werken samen door het maken van aspectmodellen. “Hierdoor versterken we elkaar en krijgen we een eenduidig plaatje. Ik bel regelmatig met de andere partijen, als er bijvoorbeeld een buis dwars door een wand of vloer heen gaat, wat ik niet kan of wil hebben. Samen kijken we naar de oplossing. In elke fase worden de modellen scherper. We maken een inschatting op basis van de kennis van het bouwen van toen, de tekeningen en de point cloud. Je ontkomt er niet aan bepaalde aannames te doen. Er zullen tijdens de sloop best nog wat zaken uit de hoge hoed komen.”

De bouwwerkzaamheden in het Pius X College starten volgend jaar. Naast de genoemde aanpassingen komen er meer overloopruimten, waar in kleinere groepen les kan worden gegeven. De slechte voegen aan de buitenkant worden vervangen en de gevels worden gereinigd. Het gebouw wordt energiezuiniger, met klimaatbeheersing. Als volgens planning in 2023 alle werkzaamheden zijn voltooid, kan de school weer 25 jaar voort, aldus het schoolbestuur.