Kan je uitleggen wat je bedoelt met vormvrijheid van metalen gevels?
“Metaal heeft heel veel mogelijkheden als het over het ontwerpen van gevels gaat. Zeker als het aluminium ramen en gevelelementen betreft, is de vormvrijheid ongekend. Profielen kunnen door de hoge elasticiteit en het lichte gewicht in allerlei vormen gemaakt worden, wat een enorme vrijheid biedt bij het ontwerpen van een gevel. De kosten om een matrijs te maken voor een speciaal aluminium profiel zijn relatief laag. Dit maakt het niet alleen mogelijk om allerlei metalen vormen te ontwerpen, maar, zeker voor wat grotere projecten, ook nog eens financieel haalbaar.”
Hoe zit het dan met wind- en waterdichtheid en isolatie als je de vorm verandert?
“Dit doe je in principe samen met de systeemleverancier op een dusdanige manier dat de systeemeigenschappen voor bijvoorbeeld wind- en waterdichtheid en isolerende waarde overeind blijven. Aan de binnenzijde en buitenzijde van de profielen kan je gemakkelijk aanpassingen doen in vorm. Door de vormen van de profielen aan te passen, krijgt een gevel een compleet andere uitstraling.”
Zijn er nog andere mogelijkheden om met metaal de vorm van de gevel te bepalen?
“Je kan ook hele mooie combinaties maken van de ramen in de gevel en de beplating van de gevel. Ook de beplating kan allerlei vormen krijgen. Dit kan heel verrassende en unieke gevels opleveren. Met metaal zijn ook enorme glas- of paneelvlakken haalbaar. Dit wordt meestal gedaan met een vliesgevel. Sowieso zorgen vliesgevels voor een panoramisch uitzicht, ze bieden een zee aan daglicht en openen als het ware het gebouw. Het bijzondere aan een aluminium vliesgevel is dat je een gevel steeds een andere uitstraling kan geven. Door een afdekkap op de vliesgevel te bevestigen met een bepaalde vorm in een mooie kleur, krijg je weer een compleet andere uitstraling. Dat is ook een interessante optie als een gebouw een andere eigenaar krijgt die het gebouw een eigen identiteit wil geven. Bij een vliesgevel zit aan de buitenkant een schroeflijst en daar kun je elke kap op klikken, zodat de gevel aangepast kan worden aan de wensen van de eigenaar. Een vliesgevel is ook modulair opgebouwd en demontabel. Die kun je dus zelfs uit elkaar halen, aanpassen en ergens anders weer in zetten. Door de lange levensduur van metaal is dit ook een reële optie."
Je hebt het nu over de mogelijkheden in aluminium, hoe zit dat met staal?
“Staal heeft het voordeel dat het materiaal sterker is dan aluminium. Met stalen gevels kun je daardoor heel slank ontwerpen zonder dat het ten koste gaat van de sterkte, waarmee een prachtige slanke uitstraling kan bereiken. Staal is momenteel trendy en heel fraai om superslanke gevels mee te ontwerpen. En dan gaat het niet alleen om buitengevels. Al jarenlang zijn in woningen, maar ook in kantoren bijvoorbeeld, slanke metalen binnengevels heel gewild. Stalen gevels zie je ook terug bij renovaties van monumenten of van oude beeldbepalende gebouwen. Deze mogen qua uitstraling niet wijzigen. De oude stalen gevels worden vervangen door moderne staalsystemen die goed geïsoleerd zijn. Vanwege de sterkte en daarmee ook de veiligheid worden stalen gevels ook vaak ingezet voor gebouwen waar veiligheid van groot belang is.”
Hoe kun je de mogelijkheden voor vormgeving van een gevel optimaal inzetten?
“Om de mogelijkheden voor vormgeving van een gevel optimaal en efficiënt in te zetten, is het belangrijk om in een vroeg stadium aan tafel te zitten met een gevelbouwer en/of de profielleverancier. De gevelbouwer bekijkt samen met de profielleverancier wat er mogelijk is. De gevelbouwer zet de grote lijnen uit en de profielleverancier onderzoekt of het ontwerp matrijstechnisch ook mogelijk is. Bij het bouwen in bouwteam is het voordeel dat de gevelbouwer veel eerder aan tafel zit. Voordeel hiervan is dat de gevelbouwer kan meedenken over de juiste bouwkundige aansluitingen, detaillering en montage.”
‘In een bouwteam kun je zo efficiënt en economisch mogelijk bij een ontwerp uitkomen dat realiseerbaar is.’
Biedt bouwen in bouwteam meer kansen voor aparte ontwerpen?
“Dat denk ik wel. Het is eigenlijk vreemd dat nog niet alle projecten in bouwteam gebouwd worden. In een bouwteam kun je zo efficiënt en economisch mogelijk bij een ontwerp uitkomen dat realiseerbaar is. Vervolgens zie je dat het gehele proces soepeler en vlotter verloopt. Juist in moeilijker tijden zou het beter zijn om de samenwerking tussen partijen in een eerder stadium op te zoeken. Je kunt dan ook makkelijker de beste keuzes maken in toe te passen geveldelen omdat er deskundigen aan tafel zitten. Wat je in de praktijk ziet gebeuren als er niet in bouwteam gebouwd wordt, is dat er vaak keuzes gemaakt worden die vooral goedkoper zijn, maar niet altijd ten gunste zijn van het totale project. De juiste argumenten ontbreken of goede alternatieven krijgen geen kans om te overwegen omdat de juiste kennis niet aan tafel zit. Dan kan het voorkomen dat de uitwerking uiteindelijk niet overeenkomt met wat er in het ontwerp bedacht is. En dat is zeker jammer als achteraf blijkt dat het oorspronkelijke ontwerp met slimme oplossingen wel haalbaar was geweest. Een opdrachtgever, een architect, een gevelbouwer en natuurlijk ook de gebruiker willen graag kwaliteit. Daar maken wij ons met het VMRG Keurmerk, dat al onze gevelbouwers hebben, als brancheorganisatie sterk voor en werken in bouwteam kan daar zeker aan bijdragen.”