Architectenbureaus, ingenieursbureaus, installatie- en bouwbedrijven hebben de afgelopen jaren hun werkvoorraad hersteld. Bouw- en installatiebedrijven hebben hun orderportefeuilles zelfs zien stijgen tot een historisch hoog niveau. In 2018 oversteeg de totale bouwproductie zelfs het niveau van 2008. Wel neemt het groeitempo de laatste metingen af. De conjunctuurindicatoren hebben duidelijke relatie met de gerealiseerde omzet. Dat blijkt uit onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) naar het conjunctuurverloop 2011-2019 in de bouwketen.
Conjunctuurontwikkeling bouwketen 2011-2019
Verschillen in de bouwketen
De gestegen orderportefeuilles verschillen tussen de verschillende schakels in de keten. De ontwikkeling van de werkvoorraad bij architecten en ingenieurs, die in het begin van de keten opereren, lopen in de tijd voor op de uitvoerende bouwbedrijven en installateurs, die veelal verder in de keten werkzaam zijn.
Werkgelegenheid
Eind 2013 kwam het omslagpunt in het marktsentiment. Installatiebedrijven en ingenieursbureaus waren vanaf 2014 weer per saldo positief over het aannemen van personeel. Het sentiment bij de architecten en bouwbedrijven was een jaar later weer per saldo positief. Vanaf begin 2015 steeg ook het prijsniveau mee met de sterk gestegen marktvraag. De laatste meting is er een voorzichtige kentering zichtbaar waarbij architecten, bouwbedrijven en installateurs per saldo verwachten relatief minder vaak personeel aan te nemen.
Architectenbureaus
Architectenbureaus zijn in deze periode relatief hard geraakt. Dat komt mede doordat de vraag naar nieuwe plannen sterk afhankelijk is van de beschikbaarheid van nieuw te organiseren projectfinancieringen en weinig omzet uit vaste onderhoudsbudgetten komt. Vooral het belang van winkels en kantoren afgenomen. Het herstel van de woningbouw was vanaf 2014 te zien. Naast woningbouw verwachtten bureaus ook meer werk in stedenbouw, gemengde projecten en gezondheidszorg, waarbij woningbouw verreweg het belangrijkste blijft. Bij architectenbureaus is er veel meer aandacht gekomen voor transformatie, herontwikkeling en verduurzaming van bestaand vastgoed.
Conjunctuurverloop 2011-2019
Uit het onderzoek van het EIB naar het conjunctuurverloop in de bouwketen 2011-2019 blijkt dat de conjunctuurmetingen goed overeen komen met de daadwerkelijk gerealiseerde omzet in de bouw. Niet alleen trendmatig, maar ook de omslagpunten komen goed overeen. De hele bouwketen is sterk conjunctuurgevoelig. Dit maakt conjunctuuronderzoek belangrijk. Bedrijven in de bouwketen, brancheorganisaties en overheid kunnen hierdoor bij omslagpunten sneller actie ondernemen.