In het Westelijk Havengebied heeft Port of Amsterdam (PoA) een nieuw gebouw ontwikkeld in samenspel met WRK Architecten. Dit Nautisch Coördinatie Centrum (NCC) betreft een gecombineerd kantoor met werkplaatsen en een technische functie voor de gehele Divisie Havenmeester. Stefan Bakker, opdrachtgever en projectleider Port of Amsterdam, vertelt in deze gastblog hoe de juiste chemie heeft geleid tot een energieneutraal gebouw met sociale cohesie op maat.

De uitgangspunten voor het ontwerp waren glashelder: het gebouw moet een voorbeeld zijn in onze haven op het gebied van circulair bouwen, duurzaamheid en esthetiek. Tegelijkertijd dient het gebouw doelmatig in gebruik te zijn en een prettig verblijf voor de medewerkers van PoA, temeer omdat het volcontinu (24/7) wordt gebruikt. Het gebouw is dienend aan de gebruikers, op ieder moment van de dag, in alle jaargetijden en onder alle omstandigheden.

Dat het gebouw nu wordt omarmd door diezelfde gebruikers, is logisch als je weet dat het architectenteam zich niet slechts als ‘ontwerper’ heeft opgesteld, maar juist van meet af aan de verbinding heeft gezocht met alle betrokkenen, met de havenbeambten, leveranciers, de aannemer, de timmerlieden en noem maar op. De gebruikers werden benaderd als bewoners en via gesprekken en workshops werden hun specifieke behoeften en individuele wensen in kaart gebracht. Dat heeft geresulteerd in een routing en ruimtes die vanzelfsprekende ontmoetingen mogelijk maken tussen ‘kantoor’-medewerkers, havenbeambten en de technische dienst.

Door de huiselijke setting is het ook in de nachtelijke uren prettig verblijven. Met name de medewerkers die, vaak onder gure omstandigheden, hun werk op het water uitvoeren, spreken van het gevoel van thuiskomen. De gevel aan de havenzijde bestaat grotendeels uit glas, waardoor de connectie tussen het werken binnen en de altijd bedrijvige haven als natuurlijk aanvoelt. Ook het toepassen van het (zichtbare) houten elementen past hier heel goed bij. Het creëert zowel klimaat-technisch als visueel (sfeer) een zeer aangename verblijfsruimte. Tegelijkertijd is het een gebouw dat gebruikt mag worden, je mag met je vieze schoenen en doorweekte kleding binnenstappen, daar waar nodig zijn de juiste beschermde materialen toegepast (zoals stalen lambrisering).

Naast die sociale cohesie hechten we ook veel waarde aan duurzaamheid en circulariteit. Zo is het gebouw met een steeksleutel en ‘torx-schroevendraaier’ grotendeels demontabel. Ook wekt het gebouw haar eigen energie op, is er een bodemenergiesysteem aangelegd, wordt regenwater hergebruikt en is gewerkt met herbruikbare materialen en afvalproducten. Zo is bijvoorbeeld afvalhout verwerkt in de bar en is de buitenruimte met restpartijen aangelegd.

Al met al vielen in dit project alle puzzelstukjes op de juiste plek. Samen met de gebruikers, met de architect en met de aannemer is een gebouw op maat tot stand gekomen. Het intensief samenwerken, openstaan voor optimalisaties, het samenbrengen van alle ervaringen en het tonen van lef, bleek de chemie in het proces. Zonder chemie geen goed gebouw.