We organiseerden een ontwerp-prijsvraag waarop gerenommeerde binnen- en buitenlandse bureaus inschreven, maar stimuleerden ook jonge bureaus om mee te doen. Van NL Architects wisten we inmiddels dat ze opgaven altijd verder brachten dan voorzien. Ervaring met een omvangrijke samengestelde culturele functie hadden ze niet, maar ze hadden wel laten zien dat ze opdrachten origineel benaderden. Vaak combineerden ze opgaven met functies die helemaal niet gevraagd werden en zorgden ze ervoor dat de synthese ervan veel meer werd dan de som der delen, dikwijls met een verrijking van de publieke ruimte als gevolg.
Ons uitgangspunt was vrij klassiek: een stedenbouwkundige basisstructuur met daarin een nieuwe culturele trekpleister. De ingreep betrof de oostzijde van de Grote Markt, een stuk stad dat teveel een optelsom was geworden van dertig jaar naoorlogse stadsontwikkeling en dat nieuwe impulsen voor het functioneren van het centrum nodig had. Voor zowel de stedenbouwkundige ingreep als het Forum was van belang dat verschillende functies elkaar zouden versterken. En omdat het Forum een nieuwe constellatie van functies zou bevatten, liep de ontwikkeling van gebouw en programma gelijk op. Van de ontwerpers werd verwacht dat ze ruimtelijk en conceptueel, in nauwe samenspraak met de opdrachtgever, zouden bijdragen aan de visievorming en ontwikkeling van het Forum, zo stelde het programma van eisen van de prijsvraag.
En daarin zijn we met elkaar geslaagd. Op unieke wijze verenigt het gebouw culturele ervaringen rondom een publiek verticaal landschap, dat eindigt in een plein op het dak. NL Architects ontwierp geen gebouw, maar een nieuw type openbare ruimte, waarin de traditionele grenzen tussen de stad en verschillende culturele functies vervagen. De ruimtes en het programma zijn nauwkeurig verweven en ontvouwen zich aan een reeks gestapelde pleinen die de ruimtelijke hoofdstructuur van markten in Groningen completeert.
Hoewel NL Architects volhoudt dat ze dit keer door het gelaagde programma niets hoefden toe te voegen, is het ze gelukt om mede vorm te geven aan een nieuwe functie: een samensmelting van openbare ruimte en cultuur die als ontmoetingsplek een nieuwe huiskamer voor de stad vormt. Misschien hielp het dat we als opdrachtgevers gedwongen werden om de exacte vorm van functie en gebouw vooraf enigszins los te laten. In een programmatische stoelendans zorgde de wisselwerking tussen ontwerper, opdrachtgever en gebruiker voor een bestendige configuratie.
De kern van het verhaal is: functie en gebouw pakken beter uit dan we überhaupt hadden kunnen verzinnen. Het is in feite zoals NL Architects de werking van het gebouw beschrijft: je vindt meer dan je zoekt. Alles bij elkaar heeft dat erg goed uitgepakt. Enorme bezoekersaantallen en de grote waardering van het publiek bewijzen dat het Forum een belangrijke bijdrage levert aan het stedelijk leven als geheel.