Er is geen component van het gebouw waar zoveel eisen, wensen, restricties en uitdagingen elkaar ontmoeten als de gebouwschil. Welke materialen daarvoor nodig zijn, komt op de tweede plaats. ‘De vraag richt zich niet meer primair op het product of het materiaal, maar steeds meer op de prestaties, de kwaliteit en esthetische oplossingen,’ zegt Hans Zwaanenburg, directeur van brancheorganisatie VMRG.

De gevel wordt steeds complexer en is bij uitstek het onderdeel waar architecten, adviseurs, opdrachtgevers en industrie door goede samenwerking maximaal resultaat kunnen bereiken. De VMRG vertegenwoordigt de producenten van gevelelementen, zoals ramen, deuren, puien, serres en vliesgevels. Van oudsher – en nog steeds – richtte de VMRG zich op elementen van aluminium en staal, maar de laatste jaren ligt het accent steeds meer op de complete gevel en/of gebouwschil.

Bouwteam

Omdat van de gevel als geheel prestaties worden gevraagd, vinden de partners binnen de gevelbranche elkaar vrij snel. ‘Maar’, zegt Zwaanenburg, ‘de samenwerking in een vroeg stadium zou ook moeten gelden tussen de gevelbouwer en opdrachtgever, architect en overige partijen. In het ontwerpproces is het, zeker bij complexe gebouwen, efficiënter om meteen over de juiste expertise te beschikken en inzicht te krijgen in capaciteit van partijen en de juiste prijzen. We moeten meer werken aan een gezamenlijke projectverantwoordelijkheid. We hebben te maken met een groeiende complexiteit van gebouwen, vooral in hoogbouw, en daarom willen we eerder betrokken zijn bij projecten. Dat vraagt om andere afspraken, betrokkenheid, vertrouwen en loyaliteit. Dus pleiten wij voor een bouwteamovereenkomst, waarvoor we met elkaar een gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen. Dat geeft duidelijkheid en scheelt faalkosten.’

De vraag richt zich niet meer primair op het product of het materiaal, maar steeds meer op de prestaties, de kwaliteit en esthetische oplossingen

VMRG Keurmerk

Prachtige ingenieuze gevels zijn al efficiënt gerealiseerd door de kennis van architect en gevelbouwer in een vroeg stadium te combineren. Uiteraard speelt kwaliteit van de producten en montage hier een hoofdrol. ‘Vandaar dat de VMRG al haar aangesloten leden zeer regelmatig laat keuren of zij voldoen aan de VMRG Kwaliteitseisen en Adviezen’, licht Zwaanenburg toe. ‘Deze liggen op diverse aspecten op een hoger niveau dan het Bouwbesluit. Al onze leden hebben het VMRG Keurmerk en leveren gegarandeerd conform deze eisen. Sinds juli 2016 bieden de Europese aanbestedingsrichtlijnen de ruimte om een keurmerk voor te schrijven. Een architect of professionele opdrachtgever kan dus eisen dat een gevel voldoet aan het VMRG Keurmerk. Steeds vaker zien wij dan ook dat in het bestek wordt voorgeschreven dat de gevelelementen geleverd dienen te worden onder het VMRG Keurmerk. Zij zijn er dan niet alleen van verzekerd dat de gevelelementen gerealiseerd worden volgens de VMRG Kwaliteitseisen en Adviezen, maar ook dat het gevelbouwbedrijf hier door een onafhankelijke certificatie-instelling op gekeurd wordt.’

Circulaire geveleconomie

Naast gegarandeerde kwaliteit is producentenverantwoordelijkheid een belangrijk thema binnen de gevelbranche. ‘Als VMRG willen wij daar vanuit de circulaire geveleconomie meer nadruk op leggen en verantwoordelijkheid in nemen. Branches worden steeds meer aangesproken op hun producentenverantwoordelijkheid, wat betekent dat producenten en importeurs medeverantwoordelijkheid dragen voor sloop, afvalbeheer of recycling en hergebruik van de producten die door hen op de markt zijn of worden gebracht. Mede om die reden wordt in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) producentenverantwoordelijkheid voor de gevelbouw verkend. Het mooie hiervan is dat er écht sprake is van volledige wederzijdse afhankelijkheid. De overheid wil dat bedrijven en daarmee de branches hun verantwoordelijkheid nemen. Daar heeft de overheid ons bij nodig en daar hebben wij de overheid bij nodig voor passende wet- en regelgeving om ervoor te zorgen dat ook echt iedereen meedoet. Een mogelijkheid daartoe is bijvoorbeeld het invoeren van een verwijderingsbijdrage zoals op dit moment van toepassing is op isolatieglas middels een Algemeen Verbindend Verklaring (AVV), maar dan niet alleen op glas maar van toepassing op de gehele gevel, waarbij de producent in de gelegenheid gesteld wordt om zijn verantwoordelijkheid te nemen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen doen we samen, maar dan wel met een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de gehele gevel en niet vanuit een beperkte focus zoals nu het geval is middels een AVV voor alleen isolatieglas. De producentenverantwoordelijkheid vanuit de gevelbouwers kan daar samen met de overheid verandering in aanbrengen met de doelstelling om gezamenlijk de milieubelasting en de CO₂-uitstoot omlaag te brengen. Een integrale AVV voor de gehele gevel zou daarvoor een instrument kunnen zijn’, aldus Zwaanenburg.

Samenwerking BNA

Zwaanenburg besluit: ‘De VMRG vindt een goede samenwerking met alle partijen in de branche belangrijk. Mede daarom hebben wij al een jarenlange samenwerking met de BNA. Wij profileren ons met het VMRG Keurmerk omdat gevelkwaliteit begint bij de opdrachtgever én de architect en gebaat is bij een goede samenwerking. Veel mooie resultaten van de samenwerking tussen architecten en gevelbouwers zijn te vinden op ons gloednieuwe communicatieplatform, voor architecten zeer de moeite van het bezoeken waard. Hier is naast ruim duizend prachtige inspiratieprojecten natuurlijk ook alles over het VMRG Keurmerk en de VMRG Kwaliteitseisen te vinden. Met ons VMRG Keurmerk zijn we natuurlijk komend jaar weer van de partij als sponsor van het BNA Beste Gebouw van het Jaar.’