Dimensies van duurzaam bouwen
Duurzaamheid speelt daarbij een steeds grotere rol en kent een aantal dimensies. Zo moet onze CO2-uitstoot drastisch naar beneden en worden grondstoffen schaars wat vraagt om optimaal (her)gebruik. Ook vereist het grote verlies aan biodiversiteit dat we natuurinclusief bouwen, zodat natuur in de gebouwde omgeving kan floreren. En krijgen we vaker te maken met weersextremen - extreme waterval, droogte, hitte - wat vraagt om klimaatadaptief bouwen.
Nature-based solutions
Bij het zoeken naar oplossingen voor duurzaam bouwen, blijkt de natuur een waardevolle partner te zijn. Bomen en ander groen slaan CO2 op, leveren hernieuwbare grondstoffen (zoals hout en biobased bouwmaterialen), bieden een aangename en gezonde leefomgeving voor mens en dier, en kunnen bijdragen aan een klimaatbestendig gebied. Groene daken, tuinen, parken nemen immers water op, waardoor de risico’s op wateroverlast en droogte verminderen. En bomen en ander groen bieden verkoeling op hete dagen, door schaduwwerking en verdamping. Met nature-based solutions creëer je dus win-wins.
Gebiedsgerichte aanpak waarin rood, grijs en groen/blauw samenkomen
Op gebouwniveau kunnen met natuurinclusieve en klimaatslimme groenoplossingen, grote duurzame stappen gezet worden. Nog effectiever is het om verduurzaming op gebiedsniveau aan te pakken. Hoe ziet voor dit gebied een effectieve groen/blauwe infrastructuur eruit die voor bewoners aantrekkelijk is, uitnodigt om te bewegen, bij hevige regenval voldoende waterberging biedt, voedsel en schuil-/nestgelegenheid biedt voor vogels en insecten? Bodem en water zijn dan het vertrekpunt voor wat in een gebied mogelijk en wenselijk is. En groen/blauw is niet langer het sluitstuk, maar krijgt een volwaardige plek, naast de rode en grijze infrastructuur.
Investeren is kosten voorkomen
Dan komt onvermijdelijk de vraag op tafel: wat kost dat en kan dat wel uit? Groen aanleggen en beheren kost geld. Geen groen (en blauw) aanleggen kost nog veel meer geld. De Klimaatschadeschatter laat per gemeente zien wat de verwachte schadekosten van klimaatverandering zijn in de periode tot 2050. Als je die kosten kunt voorkomen met een effectieve groen/blauwe infrastructuur, dan is investeren in groen een no brainer. Maar dat is het niet.
Verzilveren van groene baten
Vanuit mijn achtergrond als bankier, verbaast het me dat we weten hoe belangrijk groen is, terwijl we er tegelijkertijd vaak geen financiële waarde aan toekennen. Groen biedt allerlei ecosysteemdiensten, zoals CO2-opslag en luchtzuivering door o.a. het afvangen van fijnstof. Maar voor de meeste ecosysteemdiensten bestaat nog geen markt. Die is er al wel voor CO2 met carbon credits, dus waarom niet ook voor andere ecosysteemdiensten? Hoe dat zou kunnen, beschrijf ik in dit artikel.
Hoe mooi zou het zijn als we zonder financiële belemmeringen een aantrekkelijke, groen/blauwe leefomgeving kunnen creëren, die gezond is voor mens en dier én klimaatadaptief! Met de architect als gids die rood, grijs en groen/blauw laat samensmelten tot een leefbare, toekomstbestendige stad!