Uit de BNA Conjunctuurmeting blijkt dat de woningbouw vertraagt. Vooral de toenemende rente en de gestegen bouwkosten zijn hier de oorzaak van. Maar ook de stikstofkwestie en het gebrek aan bouwlocaties speelt een grote rol. Trage procedures en besluitvorming binnen gemeenten zorgen voor meer terughoudendheid bij opdrachtgevers en vastgoedbeleggers. Architectenbureaus ervaren dan ook de meeste tegenwind bij woningbouwprojecten. En dat is opvallend.
Architectenbureaus ervaren meeste tegenwind bij woningbouwprojecten
Zorgelijke ontwikkeling
‘Het is zorgelijk dat met de huidige woningbouwopgaven de plannen steeds vaker stil komen te liggen. Juíst nu is het van belang om door te pakken. Het is cruciaal dat er voldoende kwalitatief hoogwaardige, maar zeker ook betaalbare, woningen worden gerealiseerd. Iedereen heeft recht op een woning én op kwaliteit van wonen. Beste Gebouw van het jaar 2023 heeft daar voorbeelden van laten zien. Verminder vertraging, bevorder ruimtelijke kwaliteit en het opdrachtgeversvertrouwen. Zo creëer je een bouwproces dat is afgestemd op de actuele en toekomstige behoeften van bewoners, bedrijven en gemeenten”, aldus BNA-voorzitter Jolijn Valk.
Verschillen tussen deelmarkten
Uit de BNA Conjunctuurmeting Voorjaar 2023 blijkt ook dat de gemiddelde werkvoorraad met gemiddeld 4,7 maanden gelijk is aan een halfjaar geleden. Een jaar geleden was deze werkvoorraad nog bijna 6 maanden. De verschillen tussen deelmarkten en bureaus zijn juist wel toegenomen. Bureaus die in hoofdzaak werken aan woningbouwprojecten voor particuliere en professionele beleggers ervaren de meeste tegenwind. Bureaus verwachten een toenemend belang van woningcorporaties, terwijl zij een afnemend belang van projectontwikkelaars voorzien.
Krimp opdrachten en trage procedures
Met vorig jaar is er een verschuiving te zien in oorzaken van productiebelemmering. De grootste stagnatie komt door onvoldoende opdrachten, op de voet gevolgd door trage besluitvorming en vergunningverlening bij gemeentelijke overheden, de oplopende bouwkosten en stagnatie van woningverkopen. Ongeveer 62% bureaus ervaart dit voorjaar belemmeringen bij de productie. Afgelopen najaar was dit aandeel vergelijkbaar met 64% en een jaar geleden iets hoger met 67%. Vooral het soort belemmeringen is sterk veranderd.
Vooruitzichten van bureaus
Architectenbureaus zijn dit voorjaar dan ook minder positief over de vooruitzichten dan afgelopen najaar. Van de ondervraagde bureaus verwacht 48% een daling van de omzet en het aantal opdrachten in 2023. Het deel van de bureaus dat dit voorjaar een afnemend belang in nieuwbouwwoningen projecten is gestegen naar 32% tegenover 25% een half jaar terug. In het voorjaar van 2022 was dit aandeel nog 6%. Wat betreft het aantal medewerkers verwacht 16% van de bureaus een afname voor heel 2023 en 8% een toename.
Over de BNA Conjunctuurmeting
Twee keer per jaar peilt de BNA de conjunctuur bij de leden. De Conjunctuurpeiling gaat in op productiebelemmeringen, werkvoorraad, opdrachten, omzet, honoraria, medewerkers, type opdrachten, opdrachtgevers en deelmarkten. Dit geeft inzicht in de actuele marktverwachtingen van bureaus. Alle BNA-leden krijgen de resultaten binnenkort gratis toegezonden.