Wij leven nu een halve eeuw nadat het rapport The Limits to Growth ons heeft uitgelegd dat er grenzen zijn aan wat de ecologie kan dragen. Toch blijven we nu nog steeds met bijna elk gebouw de druk op de ecologie opvoeren. Dat moet anders, en snel.
In de vijftien jaar die ik nu als architect werk, ben ik onderdeel van het probleem geweest. Ik heb gezien hoe moeilijk het is om een echt radicaal duurzaam gebouw te maken, want het kan op zoveel plekken misgaan. En ik heb ook geleerd onder welke omstandigheden het wel lukt. Bijvoorbeeld wanneer het lukt om alle betrokkenen vanuit de juiste intenties positief te laten bijdragen of wanneer je ervoor zorgt dat discussies door de no-nonsense heen snijden. Maar vooral: wanneer er steeds betere oplossingen worden gevonden.
Helaas gebeurt dat nog veel te weinig. Bijna elk gebouw dat op dit moment in Nederland wordt neergezet, laat over de hele wereld een spoor van verwoesting achter. Zowel tijdens de bouw als tijdens het gebruik. Het kan voelen als onbegonnen werk om dit te veranderen. Het is waar, het is moeilijk, we hebben het te complex gemaakt. Daarom moeten we, om de transformatie te versnellen, het denkraam veel simpeler maken. Dan kan opeens iedereen meepraten en bijdragen, er ontstaat begrip en plezier in het team. Dan kunnen we het echt góéd doen, in plaats van minder slecht. Dan maken we gebouwen die de lucht zuiveren, in plaats van iets minder vervuilen. Gebouwen die energie leveren in plaats van minder gebruiken.
Ontwerpen en bouwen om goed te doen, in plaats van minder slecht. Om de druk op de ecologie af te bouwen in plaats van op te voeren. Gebouwen maken die positief bijdragen. Bouwen met een positieve footprint. Dat wil ik met het boek 'Bouwen met een positieve footprint' bereiken. Alle betrokkenen in het bouwproces moeten beseffen dat technisch bijna alles al kan. Maar dat het een kwestie is van de ambities, prioriteiten en goede partners kiezen. Daarmee is iedereen in het bouwproces dus medeverantwoordelijk – architect, aannemer, productleverancier, adviseurs, gebruikers en vooral ook de opdrachtgever. Iedereen heeft een belangrijke rol en iedereen kan bijdragen om deze missie te laten slagen. De missie is belangrijk. Niets minder dan het leven en geluk van onze kinderen en kleinkinderen staat op het spel. We moeten zorgen dat we snel leren ontwerpen en bouwen op een manier die hun geluk in de toekomst niet verder in gevaar brengt.
De hoofdstukken in het boek zijn daarom gerelateerd aan de piramide van Maslow. Eerst scheppen we de context. Daarna behandelen we hoe we de basis van de piramide op orde krijgen. Schoon water, schone lucht, schoon voedsel en een veilige, duurzame omgeving (lichamelijke behoefte en zekerheid). Vervolgens laten we zien hoe gebouwen met een positieve footprint meer betekenisvol zijn en hoe we daar samen van kunnen genieten (waardering en sociaal contact). Tenslotte concentreren we ons op hoe jij kan bijdragen aan gebouwen met een positieve footprint (zelfontplooiing). Ik heb het boek geschreven om mijn inzichten, methode en lessen te delen op een laagdrempelige manier. Laagdrempeligheid is cruciaal om professionals en al diegenen die voor het eerst bij de bouw betrokken zijn toch een gemeenschappelijke basis te geven. Experts, opdrachtgevers, gebruikers, architecten, constructeurs en leveranciers. Met het boek kunnen ze gezamenlijk de belangrijkste vraag beantwoorden: Hoe gaan we bouwen met een positieve footprint?
Praat mee over hoe architecten kunnen bouwen met een positieve footprint!
Gebaseerd op zijn ervaringen, gedreven door zijn wens om de duurzaamheid van de bouwindustrie radicaal te versnellen deelt Vincent van der Meulen partner en architect van Kraaijvanger Architects een methode om te bouwen met een positieve footprint die voor iedereen bruikbaar is. De BNA nodigt op 2 februari leden uit om naar aanleiding van het boek kennis en ervaringen te delen en de rol en positie van architecten, opdrachtgevers en bouwpartners hierbij te bespreken.