Over iets minder dan een jaar treedt de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen (Wkb) in werking. Dankzij proefprojecten, die worden ondersteund door de BNA, het ministerie van Buitenlandse Zaken en de VNG, is het nu al mogelijk om ervaring op te doen met deze nieuwe wet. Lex van Deudekom (Lex Architecten) besloot mee te doen aan een proefproject.

Waarom schreef je je in?
‘Ik wilde simpelweg oefenen met de nieuwe wetgeving. Hoe pakt het uit? Wat zijn de voor- en nadelen? Een proefproject is een laboratorium. Zo’n grote wetwijziging kan straks tot institutionele rompslomp leiden. Door er nu al mee bekend te worden, worden misstanden straks hopelijk voorkomen.’

Om wat voor soort project gaat het?
‘Een verbouwing en uitbreiding van een bungalow, oorspronkelijk ontworpen door Jan Hoogstad. Het bestaat uit het slopen van een deel van wat er gemaakt is in het verleden, een ander deel is nieuwbouw. Er komt onder meer een verwarmde binnenruimte, een veranda. Ik heb zojuist het voorlopige ontwerp gepresenteerd aan een collega. We gaan nu een bestemmingsplantoets voorbereiden en volgende week bespreken we de prijsvorming met de aannemer. De aangestelde kwaliteitsborger is bezig met het maken van een risicoanalyse.’

De kwaliteitsborger, dat is een nieuwe partij. Hoe ervaar je de samenwerking?
‘De kwaliteitsborger (gBou.) die we hebben gevraagd, heeft een extra stapje moeten doen. We moesten elkaar echt vinden in het proces. Hij is wat voorzichtig en had de toetsing, naar mijn idee, wat te zwaar opgetuigd. We hebben echt even met elkaar moeten zitten om te kijken: hoe kunnen we dit praktischer invullen en efficiënter doen, zodat kosten en tijd niet de spuigaten uitlopen? Daar heeft hij fijn op doorgepakt.’

En hoe staan de andere partijen er in?
‘De nieuwe wet geeft aannemers een informatieplicht. Dus we hebben de aannemer gevraagd of hij bereid was extra te monitoren en informatie aan te leveren. Dat vond hij prima. De opdrachtgeefster zelf was ook enthousiast om mee te doen aan het proefproject. Zeker toen ik haar vertelde dat de nieuwe wetgeving voor haar ook voordelen heeft. Zij is beter geïnformeerd over de kwaliteit en ontvangt aan het einde een consumentendossier.

Wat zijn je conclusies tot nu toe?
‘Kijk, ik ben er blij om dat de architect weer een meer centrale rol in het bouwproces zal terugkrijgen dankzij de Wkb-wet. Als je het praktisch inricht, kan de nieuwe wet een verbetering zijn. Maar we moeten het niet te zwaar inzetten. Zeker niet voor kleine opgaves; dan wordt het voor de opdrachtgever onbetaalbaar en valt er voor de architect niets meer te verdienen. De rol van de Wkb’er moet zo klein mogelijk zijn. Dankzij een proefproject kunnen we kijken hoe we de nieuwe wet slim kunnen inrichten.’

Meedoen aan een proefproject: een aanrader, dus?
‘Absoluut. Natuurlijk is het nu best veel extra werk: hoe werkt dit, hoe gaan we dat doen? Maar het is noodzakelijk om informatie in te winnen, zodat we er straks beter op kunnen doorpakken. Of zodat de wet misschien kan worden aangepast als het te zwaar blijkt te zijn. Gelukkig draagt de BNA financieel bij aan de proefprojecten. Dit verlaagt de drempel om mee te doen.’