Architecten: ‘Duurzaam ontwerpen en bouwen groeit snel maar is nog niet de nieuwe norm’

57% van de architectenbureaus zag in 2020 een toename in het energieneutraal ontworpen volume ten opzichte van een jaar eerder. Ook ten aanzien van klimaatadaptief, circulair en natuurinclusief ontwerp zien bureaus een significante toename in het ontworpen volume. Duurzaam ontwerpen en bouwen is echter nog steeds niet de norm: bureaus geven aan dat gemiddeld nog maar 33% van het ontworpen volume energieneutraal, 28% klimaatadaptief, 19% natuurinclusief en 18% circulair was. Dat blijkt uit het BNA Verdiepingsonderzoek 2021.

Definities & duurzaamheid als norm
Alexander Pastoors, BNA-beleidsmedewerker ontwerpproces en techniek: ‘Het is goed te constateren dat duurzaam ontwerpen en bouwen flink toeneemt. Tegelijk moeten we vaststellen dat er nog geen breed geaccepteerde definities zijn van wat we precies onder klimaatadaptief, natuurinclusief, energieneutraal en circulair verstaan. Deze percentages drukken dus vooral een schatting uit van bureaus. Het feit dat duurzaamheid een steeds prominentere plek krijgt in de bouwregelgeving zorgt ervoor dat bouwketenpartners meer aandacht geven aan duurzaamheid. De cursussen van de BNA Academie op het gebied van duurzaamheid en bouwregelgeving trekken veel architecten’.

Vraag: Is je ontworpen volume in 2020 t.o.v. 2019 op de volgende domeinen toegenomen, gelijk gebleven of afgenomen?

Samenwerken voor versnelling
‘Om duurzaam ontwerpen en bouwen te versnellen en uit te groeien tot de algemene norm zal duurzaamheid op de juiste wijze moeten worden meegenomen in inkoopprocessen en worden vastgelegd in bouwregelgeving. Daarbij zou de overheid samen met marktpartijen moeten innoveren. Aanscherping van de bouwregelgeving zou de stok achter de deur moeten zijn om alle partijen te stimuleren duurzamer te bouwen. Ook heel belangrijk is het ontwikkelen van algemeen geaccepteerde duurzame bouwprocessen, methoden, concepten en materialen. Dit lukt alleen door samen aan de slag te gaan en te investeren in de noodzakelijke systeemverandering. Dit vergt vertrouwen en ketensamenwerking tussen alle betrokken partijen, waarbij digitalisering ons enorm kan helpen.’ aldus Pastoors.

Duurzame ontwikkeling van de bouw

De BNA wil bureaus helpen circulair, klimaatadaptief en natuurinclusief ontwerpen centraal te stellen in hun praktijk. Hiermee wil de vereniging de duurzame ontwikkeling van de bouw in Nederland versnellen en streeft naar halvering van grondstoffenverbruik in 2030. Die versnelling is hoognodig om het door de overheid gestelde doel te halen om in 2050 de gebouwde omgeving circulair, klimaatadaptief en energieneutraal te hebben gemaakt. Daar kunnen architecten een cruciale bijdrage aan leveren. Door hun positie vooraan in de bouwketen hebben zij grote invloed op de toepassing van materialen en de prestaties van een goed ontworpen gebouw.