Inzichten van architecten van circulaire projecten

Samen Circulair Ontwerpen & Bouwen

Veel partijen in de sector willen aan de slag met circulair bouwen en zijn zoekende naar de manier waarop zij dat vaker kunnen doen. Gelukkig zijn er steeds meer projecten waar circulaire principes in worden toegepast. Tijdens het leernetwerk ‘Samen Circulair Ontwerpen & Bouwen’ met een tiental architecten die persoonlijk betrokken zijn (geweest) bij het ontwerp en de realisatie van een circulair project hebben we ervaringen opgehaald, ideeën uitgewisseld en samen gekeken hoe we als architectenbranche circulair ontwerpen en bouwen een stap verder kunnen brengen

Hierna volgt een overzicht van de belangrijkste inzichten en ervaringen die uit de groep naar voren zijn gekomen. Hiermee willen we zowel architectenbureaus als andere betrokkenen bij bouwprojecten inspireren en motiveren om met circulair ontwerpen en bouwen aan de slag te gaan.

Tijdelijke Rechtbank, Amsterdam

Iedere architect binnen het leernetwerk heeft al een of enkele projecten met een hoge circulaire ambitie gerealiseerd. Uit die projecten is een aantal inzichten naar voren gekomen:

  • Voor een succesvol project is het belangrijk dat het hele team de circulaire ambitie doorleeft. Dit begint met een heldere circulaire ambitie van de opdrachtgever, en een selectie van alle betrokken partijen op basis van een passende en gedeelde visie.
  • Om hergebruikt materiaal in te kunnen zetten, is opslag en logistiek nodig. Immers: de bouwmaterialen die bij een demontage als laatste ‘geoogst’ worden, moeten in de nieuwbouw als eerste neergezet worden. Oogsten is in feite ‘omgekeerd bouwen’.
  • Bij toepassing van hergebruikt materiaal worden er vaak kosten bespaard in materiaalverbruik, maar staan daar meerkosten in ontwerp, bouwtijd en arbeid tegenover.
  • Bij hergebruik van bestaande materialen voor dragende elementen blijkt overdimensionering vaak nodig, omdat niet altijd aan te tonen is of hergebruikt elementen aan de veiligheidseisen voldoen.
  • Om een sluitende businesscase te maken, is het nodig om naast de investeringskosten ook te kijken naar de totale kosten over de levensduur van een gebouw (TCO) en naar de restwaarde aan het einde van deze levensduur. Zonder duidelijke businesscase gaat opschaling van circulair ontwerpen en bouwen niet lukken.
‘We moeten de ‘Waarde van Ruimte’ leren erkennen, en daarmee de waarde van bestaande gebouwen. Taco Tuinhof, RDH’